Apel o rowerowe poprawki do budżetu miasta Poznania 2015

Prezydent Miasta Poznania

Jacek Jaśkowiak

Plac Kolegiacki 17

61-841 Poznań

Szanowny Panie Prezydencie,

jako organizacja społeczna promująca transport zrównoważony, zwłaszcza transport rowerowy, w Poznaniu i aglomeracji poznańskiej, od wielu lat analizujemy budżet Poznania pod względem równości wydatków z zakresu transportu. Z niepokojem obserwujemy utrzymującą się tendencję do znacznej nadreprezentacji wydatków miasta na transport samochodowy indywidualny (ok. 80% wydatków wobec 40% udziału w podróżach – dane z 2013 rok za Planem transportowym) oraz do dyskryminującej pozostałe sposoby przemieszczania się - tj. pieszych, rowerzystów oraz komunikację zbiorową, tworzących tzw. mobilność aktywną – niedoreprezentacji wydatków (pozostałe 20% wydatków wobec 60% podróży). W przypadku rowerzystów wskazana niedoreprezentacja w zaspokajaniu potrzeb ze środków publicznych jest szczególnie widoczna. Wg badań z 2013 roku do Planu transportowego udział podróży rowerowych w mieście oceniany jest na 4%. Tymczasem wydatki na szeroko rozumianą infrastrukturę rowerową nie przekraczają nawet 1%! Takie postępowanie zniechęca do wybierania roweru jako codziennego środka transportu i prowadzi do m. in. do pogorszenia bezpieczeństwa drogowego rowerzystów: jak wynika z naszych analiz zdarzeń drogowych w Poznaniu z ostatnich lat, wzrasta nie tylko liczba zdarzeń drogowych z udziałem rowerzystów, ale i wśród nich liczba doznających ciężkich i lekkich obrażeń przy utrzymującym się wysokim udziale (2/3 zdarzeń) sprawstwa wypadków po stronie kierowców pojazdów osobowych. Sytuacja obecna wymaga zatem podjęcia zdecydowanych działań zmierzających do zabezpieczenia potrzeb rowerzystów w Poznaniu z budżetu miasta.

Według naszej oceny szybka poprawa bezpieczeństwa i warunków jazdy rowerem w Poznaniu może nastąpić, jeśli w ciągu obecnej kadencji Prezydenta Miasta Poznania oraz Rady Miasta Poznania roczne wydatki na infrastrukturę przyjazną rowerzystom i działania promujące jazdę na rowerze sięgać będą min. 20 mln zł (2,6% wydatków majątkowych zakładanych w przyszłorocznym budżecie). Naszym zdaniem wydatki na poziomie 100 mln zł w trakcie obecnej kadencji mądrze zainwestowane zwrócą się z nawiązką pod postacią poprawy bezpieczeństwa drogowego w mieście, lepszych warunków życia mieszkańców (mniejsze korki, mniejszy hałas i zanieczyszczenie powietrza) i wreszcie wzrostu codziennej aktywności fizycznej poznaniaków i poznanianek. Dlatego prosimy o uwzględnienie przedstawionych poniżej naszych propozycji poprawek do projektu budżetu miasta na 2015 rok.

1. Stworzenie interaktywnej mapy rowerowej Poznania – w kształcie podobnym do mapy rowerowej dla Warszawy wykonanej siłami pracowników urzędu (http://rowery.um.warszawa.pl/mapa-rowerowa). W Poznaniu wydawany jest przewodnik rowerowy, jednak dużo skuteczniejszą formą przekazywania informacji jest interaktywna mapa, dostępna łatwo w telefonach. Pozwoli ona na bieżące przeglądanie informacji o sytuacji drogowej, wybranie dogodnej trasy i zwiększenie dostępności pozostałej infrastruktury służącej rowerzystom. Na mapie takiej powinny znaleźć się informacje o: drogach rowerowych, drogach pieszo-rowerowych, dopuszczeniach ruchu rowerowego na chodnikach, ulicach o uspokojonym ruchu i strefach zamieszkania, ulicach wyłączonych z ruchu rowerowego,   parkach i terenach zielonych z dopuszczonym ruchem rowerowym,  trasach turystycznych,  kontrapasach,  śluzach rowerowych (w przyszłości),  stojakach rowerowych,  parkingach i garażach rowerowych (np. przy obiektach handlowych, bibliotekach, urzędach, szkołach, budynkach mieszkalnych),  licznikach i pętlach liczących (w przyszłości),  stacje naprawcze rowerów,  sklepy i serwisy rowerowe,  utrudnieniach w ruchu (remontach, budowach, odnawianiu oznakowania itd.).  Projekt powinien być aktualizowany na bieżąco. Mapa usprawni wówczas zarówno codzienne poruszanie się po mieście rowerem, jak i zachęci turystów do korzystania z rowerów - własnych lub wypożyczanych z PRM.

2. Wprowadzenie na trasach tranzytowych biegnących ulicami wśród zabudowy mieszkaniowej prędkości podstawowej dla obszaru zabudowanego, tj. 50 km/h i 60 km/h. Obecnie mieszkańcy ulic takich jak: Przybyszewskiego, Hetmańska, Arciszewskiego, Mieszka I i Szeligowskiego, Warszawska, Dymka są narażeni na znaczny hałas i ryzyko potrącenia wskutek podwyższonej do 70 km/h prędkości. Obniżenie prędkości do podstawowej dla obszaru zabudowanego jest najtańszym i najskuteczniejszym sposobem na szybką poprawę bezpieczeństwa drogowego oraz warunków życia mieszkańców.

3. Powszechne dopuszczenie ruchu rowerowego na jednokierunkowych ulicach miasta, w dużej mierze bez wyznaczania kontrapasów, a także dopuszczenie ruchu rowerowego na buspasach.

4. Zdecydowane przyspieszenie prac nad uspokajaniem ruchu nie tylko w Śródmieściu, ale i innych obszarach miasta o dużym udziale zabudowy mieszkaniowej. Obecnie opóźnienie we wdrażaniu strefy tempo 30 w centrum miasta wynosi ok. 2 lat. Za konieczne uważamy także zmniejszenie przepustowości poprzez zwężenie ulic Garbary, Al. Niepodległości do jednego pasa ruchu (Al. Niepodległości po otwarciu ulicy Roosevelta), co wpłynie na realne obniżenie prędkości jazdy samochodów i poprawi bezpieczeństwo pozostałych uczestników ruchu.

5. Usunięcie z ulic miasta niezgodnego z prawem oznakowania pionowego i poziomego, zwłaszcza dwukierunkowych pasów rowerowych (przypadek na Św. Wojciechu) oraz hybryd przejścia dla pieszych i przejazdu dla rowerzystów, tj. oznakowania poziomego P-10 i P-11. Obecnie stosowane przez Zarząd Dróg Miejski oznakowanie nie tylko wprowadza w błąd uczestników ruchu, ale i zagraża bezpieczeństwu drogowemu.

6. Przeprowadzenie ruchu rowerowego trasami przez osiedla winogradzkie od Mieszka I do Naramowic: ulicami Hercena przez Murawę i Aleję Pod Lipami oraz ulicami Włodarską, Skotarską i Armeńską. Te dwie trasy mogą stanowić alternatywę dla podróży ulicami Słowiańską i Al. Solidarności, łączą bowiem wiele celów podróży (mieszkania, centra handlowe, szkoły) i są świetną bazą dla stacji roweru miejskiego. Przeprowadzenie nowych tras dla rowerzystów wymaga uzgodnień z zarządcą ulic wewnątrz osiedli, tj. PSM Winogrady (na nasze prośby otrzymaliśmy odpowiedzi negatywne) oraz z Zarządem Dróg Miejskich w celu sprawnego przeprowadzenia ruchu rowerowego przez ulice: Murawa, Naramowicka i Mieszka I na wysokości Plazy.

7. Zwiększenie liczby stacji roweru miejskiego i ich lokalizacja przy ulicach o uspokojonym ruchu oraz drogach dedykowanych rowerzystom. Jak pokazują dane dla właśnie zakończonego sezonu Poznańskiego Roweru Miejskiego, wzrost liczby stacji i wynikająca z tego liczba dostępnych relacji między stacjami spowodowała znaczny wzrost wypożyczeń roweru miejskiego. Kolejnym czynnikiem wpływającym na liczbę wypożyczeń jest właściwa lokalizacja stacji, uwzględniająca nie tylko dostępne w pobliżu cele podróży, ale bezpieczną drogę do jazdy. Z tego powodu uważamy, że nowe stacje PRM powinny powstać w pierwszej kolejności przy istniejącej infrastrukturze drogowej dedykowanej rowerzystom.

W tym roku stworzyliśmy mapę proponowanych lokalizacji nowych stacji PRM dla północnej części centrum oraz północnej części miasta (od Jeżyc przez Sołacz, Winiary, Strzeszyn, Piątkowo, Winogrady po Umultowo i Naramowice), które przesłaliśmy w celu konsultacji do wszystkich rad osiedli objętych potencjalnymi stacjami PRM i uzyskaliśmy poparcie rad osiedli. Projekt został także przedstawiony do konsultacji na naszym portalu na Facebooku. Za konieczne uważamy także umożliwienie wypożyczania roweru miejskiego przez cały rok (w okresie zimowym przy mniejszej liczbie dostępnych rowerów). Liczba stacji w naszym projekcie sięga ok. 50 sztuk i może być wprowadzana etapowo. Koszt całości: 10 mln zł.

8. Wprowadzenie do budżetu programu budowy zamykanych wiat rowerowych przy szkołach w Poznaniu. Dzięki dofinansowaniu z budżetu miasta przy szkołach powstałyby zamykane parkingi rowerowe, w których uczniowie, nauczyciele oraz rodzice będą mogli bezpiecznie przechować rower podczas zajęć szkolnych i zebrań. W ramach programu powinno być możliwe wykonanie prac projektowych oraz zakup i montaż wiat rowerowych wraz ze stojakami u-kształtnymi typu Sheffield - pojedynczymi lub szeregowymi - umożliwiającymi właściwe przypięcie roweru. Pula będzie dzielona między wybrane projekty zgłoszone przez szkoły i może być odnawiana co roku. Koszt: 500 tys. zł.

9. Stworzenie sieci liczników rowerzystów w postaci pętli rowerowych (z ewentualną możliwością doposażenia pętli w pylon informujący o bieżącym ruchu rowerowym). Obecnie ruch rowerowy jest jedynie określany szacunkowo (ostatnio na podstawie ankiet), nieznane są strumienie ruchu rowerowego na poszczególnych drogach rowerowych. Uniemożliwia to m. in. dokładną analizę natężenia ruchu rowerowego z liczbą zdarzeń drogowych. System ten może być uzupełniony o wyrywkowe badania na wybranych skrzyżowaniach (badania takie są prowadzone m. in. w Gdańsku i Wrocławiu co 2 lata). Według informacji uzyskanej od firmy zajmującej się montażem tego typu urządzeń w innych polskich miastach koszt 60 liczników (bez pylonów) dla głównych ciągów rowerowych wraz z oprogramowaniem do zbierania i analizy danych wyniesie ok. 1,2 mln zł (dla porównania: tylko w tym roku na system ITS wydamy z budżetu miasta ok. 66 mln zł).

10. Zakup kilkunastu stacji naprawczych dla rowerów i montaż ich na pętlach i dworcach autobusowych i tramwajowych. Ze względu na możliwość nadzoru na dworcach i pętlach MPK stacje będzie można ustrzec przed kradzieżami i wandalizmem. Pętle i dworce komunikacji miejskiej są rozpoznawalne, znajdują się w różnych częściach miasta, są łatwo i powszechnie dostępne. Sama stacja naprawy zajmuje mało miejsca, nie powinna więc stanowić przeszkody dla osób korzystających z komunikacji publicznej. Koszt programu: ok. 50 tys. zł.

11. Przeznaczenie środków na odtworzenie ruchu rowerowego i pieszego wzdłuż torów kolejowych na Garbarach i Starołęce. Inwestycje te pozwolą na poprowadzenie ruchu pieszego i rowerowego ciągami komunikacyjnymi o mniejszym natężeniu ruchu samochodowego (obecnie na większości mostów rowerzyści wybierają jazdę chodnikami z obawy o własne zdrowie, co negatywnie wpływa na poczucie bezpieczeństwa pieszych). Kładka na Garbarach lepiej skomunikuje Ostrów Tumski z Cytadelą oraz dworcem PKP. Według szacunków koszt obu kładek wyniesie ok. 6 mln zł.

12. Przeznaczenie środków na odtworzenie kładki nad trasą PST na wysokości ulicy Nasiennej. Przeprawa przez PST ułatwi ruch pieszy i rowerowy pomiędzy Winiarami i Os. Przyjaźni (dzieci i młodzież z Winiar chodzą do szkół na Os. Przyjaźni). Koszt: ok. 400 tys. zł.

13. Stworzenie programu integracji ruchu rowerowego z komunikacją zbiorową, w tym z koleją metropolitarną: nowe stacje roweru miejskiego przy stacjach kolejowych, parkingi rowerowe umożliwiające bezpieczne pozostawienie roweru, w tym parkingi zadaszone bike&ride przy parkingach buforowych. Koszt: ok. 500 tys. zł.

14. Dofinansowanie Komendy Miejskiej Policji w Poznaniu w zakresie sprzętu rowerowego w celu stworzenia patroli rowerowych policji. Wyposażenie w rowery części patroli w mieście podniesie bezpieczeństwo mieszkańców poprzez zwiększenie mobilności i skuteczności policjantów. Jazda na rowerze nie utrudnia kontaktu z mieszkańcami w porównaniu z patrolami pieszym: pozwala zarówno na obserwację otoczenia podczas jazdy wolnej (ok. 8-10 km/h, niewiele wyższej od prędkości pieszego), jak i szybsze przemieszczanie się w razie potrzeby (25-30 km/h, co w zabudowie miejskiej jest wystarczającą prędkością). Rower łatwo zaparkować w dowolnym miejscu, jest cichy i pozwala na dyskretny przyjazd na miejsce interwencji, może być także używany jako narzędzie obrony. Sama inwestycja w porównaniu z zakupem i utrzymaniem kolejnych samochodów policyjnych niska, a stosowanie rowerów zmniejsza koszty rozwożenia samochodami patroli pieszych do rewirów (policjanci na rowerach sami mogą dojechać na swój rewir). Koszt zakupu 13 zestawów rowerów (po dwa rowery w zestawie dla 7 komisariatów Komendy Miejskiej Policji w Poznaniu - 2 zestawy dla każdego komisariatu z wyjątkiem komisariatu Targi - 1 zestaw) wraz z serwisem: 125 tys. zł.

15. Przeprowadzenie analiz i stworzenie projektów dla wprowadzenia pasów rowerowych na ulicach takich jak: Grochowska, Opieńskiego, Kurpińskiego, Grunwaldzka, Stoińskiego, Głogowska.

16. Remont drogi pieszo-rowerowej wzdłuż ulicy Mieszka I. Wraz ze zwiększeniem liczby stacji PRM dostępnych na północy miasta, zwłaszcza na kampusie uniwersyteckim, ta droga przejmie w większości ruch rowerowy z akademików i mieszkań studentów. Jej stan wymaga pilnego remontu, a dzięki poszerzeniu droga będzie w stanie przyjąć zwiększony ruch rowerowy. Koszt: 1,0 mln zł.

17. Program uzupełniania schodów w mieście o pochylnie do prowadzenia rowerów oraz wózków. Koszt w 2015 roku: 500 tys. zł.

18. Zakup bagażników zewnętrznych na roweru do montażu na autobusach MPK (początkowo w okresie letnim na trasach obsługujących tereny rekreacyjne, później przedmieścia). Koszt: 2 mln zł.

Z poważaniem

Kamila Sapikowska

Osoba reprezentująca stowarzyszenie Poznańska Masa Krytyczna

Stowarzyszenie Poznańska Masa Krytyczna    Skontaktuj się z autorem petycji