Kamienica przy ul. Strzeleckiej 8 w Warszawie - żywe ślady reżimu stalinowskiego

Sz. P. Rafał Nadolny

Mazowiecki Wojewódzki Konserwator Zabytków

Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Warszawie

Ul. Nowy Świat 18/20

00-373 Warszawa

PETYCJA

My, niżej podpisani wnosimy o wpisanie do rejestru zabytków nieruchomych, wszystkich piwnic kamienicy, znajdującej się przy ul Strzeleckiej 8 w Warszawie (obręb 4-13-04).

UZASADNIENIE

Kamienica wybudowana w latach 30 XX wieku, w okresie reżimu stalinowskiego, była obiektem będącym początkowo w dyspozycji NKWD, a następnie Wojewódzkiego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego (lata 1944-1948). W piwnicach budynku zachowały się inskrypcje na ścianach oraz drzwiach, będące świadectwem istnienia w tym miejscu cel więziennych. Inskrypcje przedstawiają imiona, nazwiska, daty, hasła patriotyczne, rysunki oraz kalendarze. Drzwi piwnic posiadają wycięte judasze oraz numerację np. Cela nr 4 itp.

                Decyzją Mazowieckiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków z dnia 08.03.2013 r. 16 pomieszczeń wraz z korytarzem oraz schodami, zostało wpisanych do rejestru zabytków nieruchomych (Rejestr A: 1124). Pozostałe pomieszczenia piwniczne nie zostały objęte opieką konserwatorską.

                Pomieszczenia nie wpisane do rejestru zabytków nieruchomych, również posiadają świadectwa zbrodni. Dowodem na to, podobnie, jak w przypadku pomieszczeń objętych opieką konserwatorską, są inskrypcje wydrapane przez osadzonych w czasie funkcjonowania w budynku NKWD oraz WUBP. 

                Niezwykle ważnym jest, że za każdą postawioną na ścianie, czy drzwiach kreską, kryje się człowiek, jego życie, śmierć, rozpacz rodziny oraz czyny i świadectwa dane przez niego dla wolności naszego kraju. Dla przykładu podam, iż w części nie wpisanej do rejestru zabytków znajdują się inskrypcje świadczące o osadzeniu w tym miejscu Mieczysława Grygorcewicza ps. "Bohdan" wraz z datą osadzenia. Informacje te są zgodne z jego wspomnieniami opublikowanymi w "Wieści Zambrowskie", styczeń 2000-wrzesień 2001. Podobnych przykładów jest zdecydowanie więcej, jednak nie o ilość chodzi, lecz o pamięć o każdym  z osadzonych.

                W chwili obecnej właścicielem kamienicy jest One-Development Sp. Z o.o. mająca w planach przebudowę kamienicy i zamianę jej w apartamentowiec. Jeżeli piwnice nie zostaną objęte opieką konserwatorską, nic nie będzie stało na przeszkodzie, by planowane tam prace, zniszczyły wspomniane w piśmie świadectwo trudnej i bolesnej historii.

                 W świetle wyżej wymienionych argumentów składamy wniosek o objęcie opieką konserwatorską, poprzez wpisanie do rejestru zabytków nieruchomych, wszystkich piwnic znajdujących się w kamienicy przy ul Strzeleckiej 8 w Warszawie, jak również poddanie ocenie zasadność objęcia ochroną konserwatora, całego budynku, jako świadka i uczestnika tamtych wydarzeń.