Ratyfikacja III Protokołu Fakultatywnego do Konwencji o Prawach Dziecka

20 listopada 2020 r. mija 31 rocznica przyjęcia przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych Konwencji o Prawach Dziecka, fundamentalnego dokumentu prawa międzynarodowego, który ustanowił powszechne standardy ochrony dziecka, jego podmiotowości i dobra.  

Przyjęta m.in. z inicjatywy Polski Konwencja była trzykrotnie zmieniana protokołami dodatkowymi. Dwa z nich zostały ratyfikowane przez Polskę, trzeci - Protokół fakultatywny do Konwencji o Prawach Dziecka w sprawie procedury składania zawiadomień - pozostaje jedynie podpisany i wciąż oczekuje na ratyfikację w formie ustawy. 

Ustanawia on istotny mechanizm ochrony praw dziecka. Przyznaje każdemu dziecku, grupie dzieci, a także innym osobom działającym w ich imieniu, możliwość zawiadomienia Komitetu Praw Dziecka o tym, że dziecko lub dzieci stały się ofiarami naruszenia praw przyznanych w Konwencji o Prawach Dziecka lub jej Protokołów fakultatywnych. Ratyfikowanie Protokołu pozwoliłoby dzieciom zakwestionować ograniczenie ich prawa do edukacji, pozbawienie kontaktu z rodzicami, czy brak zapewnienia im ochrony przed przemocą.

Tak jak w przypadku skargi do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, możliwość skorzystania z instytucji zawiadomienia Komitetu Praw Dziecka obudowana jest warunkami formalnymi, w tym wykorzystaniem drogi krajowej oraz złożeniem zawiadomienia w formie pisemnej w określonym czasie.  Rozpoznając zawiadomienie dziecka, Komitet kieruje się zasadą najlepszego zabezpieczenia interesów dziecka. Ma prawo wydawać środki tymczasowe, a także formułować zalecenia dla państw, których dotyczy zawiadomienie. Wreszcie, dysponuje możliwością prowadzenia postępowania w sprawie trwałych i poważnych naruszeń Konwencji.  

Wszystko to sprawia, że Protokół może stać się istotnym wzmocnieniem krajowych i regionalnych mechanizmów skargowych, prowadząc do większego poszanowania praw dziecka. Nowa perspektywa ochrony praw dziecka, którą stwarza Protokół, może przybliżyć konwencyjny system ochrony praw dziecka, a także uczynić go znacznie efektywniejszym. W bezpośredni sposób przełoży się to na los dzieci.  

Mając to na uwadze, jako osoby, którym zależy na poszanowaniu praw dziecka, popieramy inicjatywę organizacji społecznych apelujących do Senatu RP o podjęcie uchwały w sprawie wystąpienia do Sejmu RP z inicjatywą ustawodawczą zmierzającą do wyrażenia zgody na ratyfikację Protokołu fakultatywnego do Konwencji o Prawach Dziecka w sprawie procedury składania zawiadomień. Głęboko ufamy, że Senat przychyli się do teh petycji, uznając poprawienie stopnia przestrzegania praw dziecka w Polsce za jeden z istotnych priorytetów swej działalności.  

Marcin Wolny, Helsińska Fundacja Praw Człowieka    Skontaktuj się z autorem petycji