PROTEST PRZECIW USTAWIE NOWE PRAWO GEOLOGICZNE I GÓRNICZE

ODPOWIEDZIALNOŚĆ KORPORACJI
POSIADAJĄCYCH KONCESJE W POLSCE
Nie traktuj poniższej treści jako wyczerpującej – są to przykłady działalności jedynie kilku
koncernów zaangażowanych w kilku miejscach w Polsce – warto by każdy kolektyw sprawdził
korporacje i ich koncesje w swojej okolicy. Korporacje działają zazwyczaj za pośrednictwem
spółek zależnych, np. Geofizyka Toruń pracuje na zlecenie Chevronu, Talisman Energy = San Leon
Energy itp, itd.
DOW CHEMICAL „silver sponsor” konferencji w Warszawie, bezpośrednio odpowiedzialny za
największą katastrofę przemysłową na świecie – wybuch gazu z pestycydami w Bhopalu, po
którym zginęło ok. 20 tysięcy osób, zaś wiele innych doznało częściowej lub trwałej utraty zdrowia:
genetyczne zaburzenia, nowotwory i poronienia stały się chlebem powszednim okolicznych
mieszkańców.
FX ENERGY poszukuje złóż gazu łupkowego miedzy innymi w okolicach Kutna, Warszawy i
Bydgoszczy.
Stany Zjednoczone, północno-zachodnia Montana: 12 czerwca 2011 roku nieszczelność instalacji
naftowych FX Energy zaowocowała wyciekiem ropy. Firma zataiła ten fakt. Na przestrzeni
kolejnego miesiąca deszcze spłukały ropę naftową w dół urwiska, w rezultacie czego niebezpieczna
substancja zanieczyściła rzekę Marias, nad którą mieszkają tysiące ludzi. Zgodnie z amerykańskim
prawem wyciek ropy oddziałujący na cieki wodne powinien zostać zgłoszony właściwym
instytucjom w ciągu 24 godzin. Agencji Ochrony Środowiska do tej pory nie udało się pociągnąć
FX do odpowiedzialności za wyciek.
CHEVRON, amerykański potentat paliwowy, poprzez dwie spółki zależne jest posiadaczem
koncesji w południowo-wschodniej Polsce w lokalizacjach: Kraśnik, Frampol, Zwierzyniec i
Grabowiec.
Chevron, obok francuskiego koncernu Total, który poszuka gazu łupkowego w Polsce wraz z Exxon
Mobil, jest także głównym finansistą reżimu birmańskiego formowanego przez frakcję wojskową.
Ocenia się, że tylko od 2000 roku dzięki gazowemu projektowi Yadana, birmański rząd zarobił
ponad 5 mln dolarów. W analogicznym czasie Chevron dzięki udziałowi w tej inwestycji
zainkasował 437 mln dolarów a Total odpowiednio 483 mln dol. Według raportu organizacji Earth
Rights International (ERI) "Yadana jest decydującym czynnikiem umożliwiającym birmańskiemu
reżimowi zachowanie wypłacalności". Na liście zarzutów kierowanych pod adresem birmańskiego
rządu znajdują się pozasądowe morderstwa, palenie wiosek, przymusowa praca, tortury,
prześladowanie mniejszości etnicznych i represjonowanie aktywistów politycznych.
W latach 1964-1992 koncern Texaco, dziś kompleksowa część Chevronu, eksploatował ropę
naftową w ekwadorskim regionie Oriente. Efekt: zanieczyszczenie gleby, wód gruntowych i cieków
wodnych. Pojawiły się niespotykane tu wcześniej choroby nowotworowe, zwiększona ilość
poronień i defektów płodu. Próby pociągnięcia Texaco a dziś Chevronu, do odpowiedzialności
karnej trwają już bez mała od kilkunastu lat. W bezprecedensowym wyroku w lutym 2011 roku,
ekwadorski sąd nakazał Chevronowi wypłacenie wielomiliardowych odszkodowań na rzecz 30
tysięcy Ekwadorczyków. Pomimo rozstrzygnięć na najwyższym szczeblu, reprezentanci
amerykańskiej spółki nazwali wyrok stronniczym i podjęli starania zmierzające do zablokowania
należnych roszczeń.
TALISMAN ENERGY, po zawarciu umowy z posiadaczem koncesji, San Leon Energy, zdobył
sobie prawo do poszukiwania gazu łupkowego w Polsce w okolicach Braniewa, Gdańska i
Brodnicy.
Sudan: w latach 1998-2003, Talisman Energy eksploatował ropę naftową w Sudanie podczas gdy
sudańska armia rządowa atakowała cywilów. Badania przeprowadzone na zlecenie ówczesnego
MSZ Kanady, Lloyda Axworthy'ego, świadczą o tym, że lotniska oraz drogi Talisman Energy w
obszarze Heglig, w którym operował koncern, były wykorzystywane przez siły zbrojne do
bombardowania celów na południu kraju. Tylko w 2000 roku oszacowano, że bombowce Antonow
zrzuciły na cele cywilne takie jak szpitale, domy i szkoły 113 bomb. Zyski pochodzące z wydobycia
ropy naftowej umożliwiały sudańskiemu rządowi i prezydentowi kraju, Omarowi al-Bashirowi,
oskarżanemu o zbrodnie przeciwko ludzkości, istotne zwiększenie potencjału militarnego.
Pomimo kilkukrotnie ponawianego pozwu przeciwko Talisman, nadal nie zapadł wyrok pociągający
przedsiębiorstwo do odpowiedzialności prawnej.
Peru: eksploatacja ropy naftowej. Podczas przydzielania koncesji i wydania pozwolenia na pracę
dla Talisman Energy, złamano Międzynarodową Konwencje Organizacji Pracy ILO'169, której Peru
jest sygnatariuszem. Litera prawa nakłada obowiązek przeprowadzenia odpowiednich konsultacji z
lokalną ludnością, posiadającą prawo uczestnictwa w procesie zatwierdzania projektów
gospodarczych prowadzonych w obrębie rodzimych ziem. W marcu 2010 roku podczas
zgromadzenia lokalna społeczność wydała wspólne oświadczenie: "Domagamy się aby rząd
peruwiański natychmiast stwierdził nieważność umów w blokach naftowych 64 i 101 oraz tego,
żeby Talisman Energy bezzwłocznie wycofał się z naszych terytoriów". Przedstawiciele koncernu z
prezesem Johnem Mazonim na czele, odmawiają spełnienia tego postulatu.