Poprawa sytuacji dzieci z orzeczeniem o potrzebie kształcenia specjalnego w procesie rekrutacji do oddziałów integracyjnych w szkołach podstawowych i ponadpodstawowych
Warszawa, 20.03.2025
Patrycja Rudnicka - Prezes Zarządu
Fundacja Espero - Nadzieja dla Dzieci
ul. Mistrzowska 15
01-929 Warszawa
tel. 459 595 765, biuro@nadziejadladzieci.pl
Szanowna Pani
Barbara Nowacka - Minister Edukacji Narodowej
al. Jana Chrystiana Szucha 25
00-918 Warszawa
Szanowna Pani Minister,
W imieniu swoim- matki dziecka rozpoczynającego edukację w szkole podstawowej oraz w imieniu Fundacji Espero - Nadzieja dla Dzieci, którą reprezentuję, a także wszystkich osób podpisanych pod tą petycją zwracam się z prośbą o podjęcie działań mających na celu poprawę sytuacji dzieci z orzeczeniem o potrzebie kształcenia specjalnego w procesie rekrutacji do oddziałów integracyjnych w szkołach podstawowych i ponadpodstawowych.
Skala problemu:
W skali kraju: W roku szkolnym 2022/2023 liczba uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi wynosiła 221,6 tys., co stanowi 4,3% ogółu uczniów. W szkołach specjalnych uczyło się 51,8 tys. dzieci, a w oddziałach przy szkołach ogólnodostępnych – 113,8 tys. uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi (Raport GUS - Oświata i wychowanie w roku szkolnym 2022/2023).
Warszawa: Liczba dzieci z orzeczeniami o kształceniu specjalnym sięga niemal 27,5 tys. Największą grupę stanowią dzieci ze spektrum autyzmu, których liczba wzrosła z 6 tys. w 2019 roku do ponad 17,1 tys. obecnie. W Warszawie funkcjonuje około 900 klas integracyjnych, co oznacza maksymalnie 4500 miejsc dla dzieci z orzeczeniami.
Problem: Przy założeniu, że każda klasa integracyjna może przyjąć maksymalnie 5 uczniów z orzeczeniem, w skali kraju potrzeba co najmniej 22 760 klas integracyjnych, aby pokryć zapotrzebowanie. W Warszawie, gdzie liczba dzieci z orzeczeniami o kształceniu specjalnym wynosi ponad 27,5 tys. (z czego duża część dzieci dotyczy spektrum autyzmu), dostępnych jest tylko około 4500 miejsc w klasach integracyjnych. To oznacza, że brakuje co najmniej 23 tys. miejsc, a dzieci, które nie dostaną się do oddziałów integracyjnych, zmuszone są uczęszczać do klas ogólnodostępnych lub szkół specjalnych, mimo że poradnie psychologiczno-pedagogiczne wskazują na konieczność edukacji w oddziałach integracyjnych. Podobny problem występuje na terenie całego kraju, w szczególności w dużych ośrodkach miejskich.
Obecne przepisy: Zgodnie z § 7 ust. 2 Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 17 marca 2017 r. (Dz.U. 2017 poz. 649), dyrektor szkoły decyduje o doborze uczniów do oddziału integracyjnego. Brak jasnych kryteriów sprawia, że decyzje są subiektywne, a dzieci z bardziej złożonymi potrzebami edukacyjnymi mają mniejsze szanse na przyjęcie. (mówiąc potocznie, komisje rekrutacyjne urządzają "casting" na przyjęcie ucznia z jak najmniejszą ilością problemów).
Propozycje zmian:
Wprowadzenie jednolitych kryteriów rekrutacyjnych do oddziałów integracyjnych, zapewniających transparentność procesu i równe szanse dla wszystkich dzieci z orzeczeniem o potrzebie kształcenia specjalnego.
Zwiększenie liczby oddziałów integracyjnych w szkołach podstawowych i ponadpodstawowych, aby sprostać rosnącemu zapotrzebowaniu.
Zapewnienie odpowiedniego wsparcia dla szkół ogólnodostępnych, które przyjmują uczniów z orzeczeniami, w tym dodatkowych środków na zatrudnienie specjalistów i dostosowanie infrastruktury.
Apelujemy do Państwa o pilne zajęcie się tą sprawą i podjęcie konkretnych działań mających na celu poprawę sytuacji dzieci z orzeczeniami o potrzebie kształcenia specjalnego w Polsce. Zapewnienie im dostępu do odpowiedniej edukacji i możliwości integracji jest naszym wspólnym obowiązkiem.
Z wyrazami szacunku
Patrycja Rudnicka
Źródła:
Raport Głównego Urzędu Statystycznego (GUS) pt. "Oświata i wychowanie w roku szkolnym 2022/2023": https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/edukacja/edukacja/oswiata-i-wychowanie-w-roku-szkolnym-20222023%2C1%2C18.html
Artykuł "Lawina orzeczeń dla dzieci z autyzmem. Jakby do Warszawy..." w Gazecie Wyborczej: https://warszawa.wyborcza.pl/warszawa/7%2C54420%2C31604397%2Cw-szkolach-w-warszawie-w-rok-przybylo-az-2-7-tys-orz
Patrycja Rudnicka - Fundacja Espero - Nadzieja dla Dzieci Skontaktuj się z autorem petycji