Petycja do Ministra Edukacji Narodowej - wsparcie polskiej uzdolnionej młodzieży
Warszawa, 11.08.2024
Petycja
Szanowna Pani
Barbara Nowacka
Ministerstwo Edukacji Narodowej
Szanowna Pani,
od wielu lat zajmuję się wspieraniem polskiej uzdolnionej młodzieży w spełnianiu swoich marzeń naukowych. Z wielkim zaniepokojeniem obserwuję proces, w którym chcąc spełniać swoje marzenia młodzi Polacy nie mają wyjścia i muszą opuścić nasz kraj. Nauka nie ma granic i ma wymiar globalny. Nie ma więc nic złego w zdobywaniu zagranicznego doświadczenia, ale bez wątpienia proces stałego eksportu naszej największej wartości jaką jest potencjał naukowy jest głęboko niepokojący.
Z roku na rok polscy uczniowie zdobywają coraz więcej nagród na międzynarodowych konkursach. Tylko w tym roku Michał Lipiec uczeń polskiego liceum po raz trzeci z rzędu zdobył złoty medal na Międzynarodowej Olimpiadzie Chemicznej, pokonując przedstawicieli z 90 krajów. Polski uczeń Konstanty Smolira zdobył złoty medal na Międzynarodowej Olimpiadzie Matematycznej pokonując niemal 600 najlepszych młodych matematyków z całego świata. Po wygranej w tamtym roku, Polacy zajęli w tym roku trzecie miejsce na Międzynarodowym Turnieju Młodych Fizyków walcząc z 38 najlepszymi drużynami z całego świata. Trójka polskich uczniów znalazła się na liście 50 najsilniej wyróżniających się uczniów świata w rankingu Global Student Prize. Podobnych wyróżnień zdobywanych tylko w tym roku mógłbym opisać kilkaset. Trud związany z osiągnięciem przez tych młodych ludzi takich wyników jest ogromny podobnie, jak wpływ działań podejmowanych przez nich na reputację naszego kraju. Mimo tego część takich konkursów nie ma żadnego wsparcia ze strony państwa. Jako przykład mogę tutaj wskazać niewielki Klub Naukowy Fenix, który od lat z sukcesem przygotowuje polskich młodych fizyków do Międzynarodowego Turnieju Młodych Fizyków. Jako, że konkurs mimo jego ogromnej renomy nie znajduje się w wykazie olimpiad przedmiotowych Ministra Edukacji Narodowej, Klub na swoje działania nie otrzymuje finansowania. Doprowadziło to do sytuacji, że aby w tym roku polscy uczniowie mogli pojechać na konkurs, na którym zajęli trzecie miejsce na świecie, zmuszeni byli zorganizować zbiórkę publiczną w serwisie zrzutka.pl.
Polscy uczniowie osiągają również ogromne sukcesy dostając się na najlepsze uczelnie na świecie będąc tak najlepszymi ambasadorami naszego kraju. Jest to powód do ogromnej dumy i to proces, którego w żaden sposób nie powinno się ograniczać. W interesie naszego kraju jest jednak, aby osoby takie pozostawały w związku z Polską wpływając na jej rozwój. W Polsce nie ma natomiast żadnego publicznego ośrodka, wspierającego polskich młodych uczniów stypendiami w podejmowaniu podobnego rozwoju naukowego. Najbardziej wymowne w tym zakresie pozostaje chyba oświadczenie wydane kilka dni temu przez polskiego wybitnego studenta medycyny Jeremiego Chabrosa.
Jeremi Chabros pochodzi z Świętochłowic na Górnym Śląsku. Właśnie kończy studia medyczne na Uniwersytecie Cambridge i jest absolwentem studiów z Fizjologii, Biologii Rozwojowej i Neurobiologii na tej uczelni. Jest dwukrotnym zwycięzcą krajowego konkursu anatomii mózgu w Wielkiej Brytanii. W wieku niewiele ponad 20 lat przeprowadza badania z modelowania matematycznego dynamiki płynu mózgowo-rdzeniowego w Laboratorium Fizyki Mózgu Uniwersytetu Cambridge. Prowadził badania na Harvard Medical School. Bada sieci neuronowe in vitro oraz organoidy kory mózgowej i rdzenia kręgowego przy wykorzystaniu teorii grafów i teorii sterowania. Jest laureatem konkursu Unii Europejskiej dla młodych naukowców (EUCYS), laureatem konkursu Droga na Harvard oraz stypendystą Prezesa Rady Ministrów. Swoje prace podejmuje też na Wydziale Neurochirurgii w Brigham & Women’s Hospital. Mimo swojego wieku jest również autorem 11 publikacji naukowych z zakresu neurobiologii i neurochirurgii. Jeremi otrzymał ofertę studiów na jednym z najlepszych wydziałów medycznych świata – na Harvardzie deklarując, że po studiach jego marzeniem jest powrót do kraju i wykorzystanie zdobytego doświadczenia, by leczyć polskich pacjentów. Mimo tego, aby móc spełnić swoje marzenia zmuszony był zorganizować zbiórkę publiczną w serwisie zrzutka.pl. Finalnie wsparcie okazała mu Rafał Brzoska Foundation, której jestem częścią. Jeremi zdecydował się jednak publicznie napisać poniższe.
„Szersza sytuacja wsparcia dla polskich studentów rozczarowuje. Brak wsparcia ze strony polskiego rządu jest ewenementem na skalę światową. O wiele mniejsze kraje w Europie (np. Słowenia z 11-krotnie mniejszym PKB czy 20-krotnie mniejszą populacją) i nawet w Afryce (np. Ghana) oferują lepsze możliwości dla swoich najzdolniejszych studentów. Rozumiem potrzebę zapobieżenia drenażowi mózgów. Ale czy nie powinno się to odbywać przez zapewnienie argumentów, żeby ci studenci zostali? Znam naprawdę wielu polskich studentów z Oxfordu, Cambridge, Harvardu, ETH i innych uczelni z topki światowej. Praktycznie wszyscy (łącznie ze mną) chcą wrócić do Polski, jednak często nie mają tu możliwości na rozwój”.
W pełni podpisując się pod powyższymi słowami Jeremiego Chabrosa oraz diagnozując ogromny problem opisany niniejszą petycją chciałbym zaapelować do Pani o pilne powołanie okrągłego stołu składającego się z przedstawicieli polskich środowisk naukowych, edukacyjnych w tym uczniów i nauczycieli oraz przedstawicieli właściwych fundacji, celem demokratyzacji procesu tworzenia listy konkursów wspieranych finansowo przez kierowany przez Panią resort. Celem prac zespołu byłoby również pilne pracowanie ram systemowego wsparcia polskiej młodzieży w podejmowaniu doświadczenia naukowego. Petycja została przedłożona do publicznego podpisu przez każdą osobę wspierającą jej postulaty.
Dr Maciej Kawecki
Prezes Instytutu Lema
Popularyzator nauki
Dr Maciej Kawecki Skontaktuj się z autorem petycji