Nie!!! Dla przetwarzania plastiku w Sobótce!

Patrycja Kuczyńska                                                                            Sobótka,12.08.24

Przedstawicielka mieszkańców Gminy Sobótka

55-050 Sobótka

Burmistrz Miasta i Gminy Sobótka

Pan Mirosław Jarosz

ul. Rynek 1

55-050 Sobótka

PETYCJA

Protest mieszkańców miejscowości Sobótka oraz osób, którym zależy na życiu w czystym i bezpiecznym środowisku przeciwko powstaniu inwestycji „Budowa instalacji do przetwarzania odpadów z tworzyw sztucznych oraz prowadzenie zbierania odpadów” na terenie miasta i gminy Sobótka przy ul. Czystej 5, nr działki 744 (nr arch. Dz.11AM-11, obręb Sobótka). 

Przedmiotem inwestycji będzie budowa instalacji do przetwarzania odpadów z tworzyw sztucznych ― tj. kruszarek, w których wytwarzany będzie przemiał ― (kod 07 02 13) w procesie odzysku R3 (recykling lub odzysk substancji organicznych, które nie są stosowane jako rozpuszczalniki w tym kompostowanie i inne biologiczne procesy przekształcenia) oraz prowadzenie zbierania odpadów z tworzyw sztucznych i metali, w tym m.in. miedzi i aluminium.

Zgodnie z Rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 10 września 2019 r. w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko (Dz. U. z 2019 r. poz. 1839) inwestycja ta jest zakwalifikowana jako przedsięwzięcie mogące zawsze znacząco oddziaływać na środowisko.

Inwestycja będzie znajdować się w otulinie Ślężańskiego Parku Krajobrazowego ― obszaru chronionego ze względu na wartości przyrodnicze, historyczne i kulturowe. Otulina jest strefą ochronną wyznaczoną w celu zabezpieczenia przed zagrożeniami zewnętrznymi wynikającymi z działalności człowieka.

My, niżej podpisani, wyrażamy pogląd, że każda inwestycja planowana w gminie powinna: 

  • odbywać się przy udziale społeczności,
  • poprawiać warunki życia społeczności,
  • uwzględniać szczególne wartości przypisane temu miejscu przez lokalną społeczność,
  • obejmować ochronę przyrody, w tym ochronę krajobrazu

oraz protestujemy przeciwko budowie instalacji do przetwarzania odpadów z tworzyw sztucznych oraz prowadzenie zbierania odpadów na terenie miasta i gminy Sobótka na działce nr 744 przy ul. Czystej 5.

Wyrażamy również stanowczy sprzeciw lokowaniu na terenie gminy Sobótka tak uciążliwych inwestycji wiążących się z wieloletnim negatywnym oddziaływaniem na środowisko. Zależy nam, aby rozwój gminy Sobótka był zrównoważony, dostosowany do lokalnych warunków i nie wpływał destrukcyjnie na przyrodę oraz życie nasze i naszych rodzin. 

Zasada zrównoważonego rozwoju została wyrażona w art. 5 Konstytucji RP:

„Rzeczpospolita Polska 

  • strzeże niepodległości i nienaruszalności swojego terytorium, 
  • zapewnia wolności i prawa człowieka i obywatela oraz bezpieczeństwo obywateli, 
  • strzeże dziedzictwa narodowego oraz zapewnia ochronę środowiska, kierując się zasadą zrównoważonego rozwoju”.

Z kolei definicja pojęcia „zrównoważony rozwój” zawarta w art. 3 pkt. 50 POŚ jasno wskazuje, że  

„Zrównoważony rozwój – taki rozwój społeczno-gospodarczy, w którym następuje proces integrowania działań 

  • politycznych, 
  • gospodarczych 
  • i społecznych, 

z zachowaniem 

  • równowagi przyrodniczej 
  • oraz trwałości podstawowych procesów przyrodniczych, 

w celu zagwarantowania możliwości zaspokajania podstawowych potrzeb poszczególnych społeczności lub obywateli zarówno współczesnego pokolenia, jak i przyszłych pokoleń”.

Zasada zrównoważonego rozwoju jest naszym konstytucyjnym prawem i obowiązkiem. Jest zasadą horyzontalną, która jasno wskazuje na potrzebę zintegrowania działań w obszarze 

  • gospodarczym
  • społecznym
  • środowiskowym

oraz wyrównania istoty trzech czynników oraz poszanowania

  • wzrostu gospodarczego
  • środowiska
  • postępu społecznego.

Ideę zrównoważonego rozwoju trafnie oddaje treść Raportu Światowej Komisji ds. Środowiska i Rozwoju z 1987 r. „Nasza wspólna przyszłość”: „zrównoważony rozwój to taki rozwój, w którym potrzeby obecnego pokolenia mogą być zaspakajane bez umniejszania szans przyszłych pokoleń na ich zaspokojenie”, a „Deklaracją z Rio” z 1992 r. określa 27 zasad zrównoważonego rozwoju.

Niestety planowana inwestycja tych warunków nie spełnia.

Poniżej jako uzasadnienie naszego sprzeciwu przytaczamy argumenty przemawiające za zasadnością tego protestu. Nie może być tak, że jedna firma dla własnych zysków w tak znaczący negatywny sposób wpływa na życie tylu ludzi.

Planowana inwestycja powstaje w obszarze otuliny Ślężańskiego Parku Krajobrazowego, a także w bardzo bliskiej odległości od 

  • zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej ― w odległości około 6m od granicy działki, zlokalizowane są tereny zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej;
  • trwałych użytków zielonych;
  • ośrodka medycyny rodzinnej,
  • zabytkowego budynku winiarni i winnicy Celtica,
  • zakładu produkującego mieszanki cukiernicze i piekarnicze,
  • szlaku turystycznego,
  • rzeki Czarna Woda ― teren bezpośrednio graniczy z terenem, dla którego w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego ustalone zostało przeznaczenie wody powierzchniowe, a najbliższy ciek – rzeka Czarna Woda przepływa w odległości zaledwie 170m od granicy działki inwestycyjnej, a inwestycja zlokalizowana jest w obszarze jej zlewni. Czarna Woda, stanowi naturalną część wód i zagrożona jest nieosiągnięciem celu środowiskowego, jakim jest dobry stan ekologiczny i dla której zostało określone odstępstwo – przedłużenie terminu osiągnięcia celu środowiskowego ze względu na warunki naturalne. Wyrażamy pogląd i uzasadnioną obawę, że lokalizowanie inwestycji kwalifikowanych jako przedsięwzięcia mogące zawsze znacząco oddziaływać na środowisko na obszarze jej zlewni utrudni osiągniecie ww. celu środowiskowego dla Czarnej Wody;
  • zaledwie 1km od szkoły i przedszkola

oraz w odległości zaledwie 1 km od specjalnego obszaru ochrony Natura 2000 Masyw Ślęży PLH020040, a także w bliskiej odległości od rezerwatów przyrody: Góra Ślęża (4km), Łąka Sulistrowicka (6km), Góra Radunia (7km) i użytków ekologicznych Paprocie serpentynitowe w Masywie Ślęży (5km).

Obawiamy się skażenia powietrza, gleby oraz wód w okolicy planowanej inwestycji. Inwestycja będzie oddziaływać na środowisko w postaci emisji pyłów i gazów do atmosfery oraz emisji hałasu w związku z dojazdem i pracą pojazdów i maszyn. W trakcie eksploatacji inwestycji będzie występowała emisja zanieczyszczeń do powietrza – emisja zanieczyszczeń z transportu oraz emisja pyłu z procesu kruszenia tworzyw sztucznych w młynach zlokalizowanych na terenie zakładu odprowadzanych wentylacją mechaniczną do emitora na dachu. Pył emitowany z terenu zakładu to pył drobny PM10 i PM2,5. W październiku 2021 r. Rada Praw Człowieka Organizacji Narodów Zjednoczonych uznała prawo do czystego, zdrowego i zrównoważonego środowiska (Resolution 48/13 of the Human Rights Council). 

Brak odpowiedniej infrastruktury drogowej stwarza niebezpieczeństwo dla pieszych. Przejazd wielkotonażowych pojazdów wpłynie na zmniejszenie bezpieczeństwa w mieście.

Inwestycja nie wpłynie na aktywizację zawodową osób z regionu. To inwestycja skupiona wyłącznie na zysku inwestora.

Podatek, jaki będzie płacony przez inwestora w długofalowej perspektywie nie pokryje utraconych korzyści z podatków dochodowych oraz od nieruchomości osób, które mogłyby się sprowadzić na te tereny.

Pożar w miejscu gromadzenia odpadów oznacza poważne zagrożenie dla środowiska i dla zdrowia. Pożary miejsc gromadzenia odpadów mogą często wiązać się z popełnieniem przestępstwa (np. celowe lub przypadkowe podpalenie, samozapłon odpadów wskutek zaniedbania czy wadliwego zabezpieczenia). Szkodliwość społeczna takich przestępstw jest ogromna. Takie pożary mają katastrofalne skutki, bowiem w procesie spalania tworzyw sztucznych powstają bardzo toksyczne związki, w tym szereg zaliczanych do trwałych związków organicznych, pozostających w środowisku przez bardzo długi czas. W sytuacji wystąpienia pożaru w takim miejscu ewakuacja ludności z okolicy pożaru powinna być potraktowana jako działanie o najwyższym priorytecie, co jest ogromnym wyzwaniem dla lokalnej jednostki operacyjnej OSP.

W okolicy spadną ceny nieruchomości oraz gruntów. Zniknie duże obecnie zainteresowanie zakupem działek i budową domów w naszej okolicy.

Gmina Sobótka jest gminą o charakterze rolniczo – turystycznym. Realizacja inwestycji zakładu przetwórstwa i składowania odpadów może znacząco wpłynąć no jakość produkcji rolnej, jak również znacząco obniżyć walory i wartość turystyczną gminy, w tym w kontekście znajdującej się w bezpośrednim sąsiedztwie licznie odwiedzanej Winiarni Celtica. 

Powstanie planowanej inwestycji będzie skutkować otwarciem drzwi dla powstania w mieście podobnych inwestycji.

Nie zgadzamy się na zużywanie nadmiernej ilości wody przez inwestora ― np. w celu zraszania wodą wewnętrznych dróg transportowych czy zraszania materiałów sypkich w celu zabezpieczania przed pyleniem. Zużycie wody na potrzeby inwestycji pogłębi istniejący problem deficytu wody w gminie.

Planowana inwestycja oznacza zagrożenie dla terenów o znaczących walorach przyrodniczych w naszej okolicy. Odpady przeznaczone do przetworzenia będą magazynowane w workach, kontenerach, na paletach lub luzem również na otwartym terenie poza halą magazynową. Inwestycja zdegraduje walory krajobrazowe miasta i gminy Sobótka. Ślężański Park Krajobrazowy to obszar prawnie chroniony. Specjalny obszar ochrony Natura 2000 Masyw Ślęży PLH020040 to obszar europejskiego dziedzictwa przyrodniczego objęty prawną ochroną przyrody. Na terenach objętych ww. formami ochrony przyrody krajobraz bezwzględnie podlega ochronie prawnej, jest bowiem

  • składnikiem przyrody w rozumieniu art. 2, ust. 1 pkt 7 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody,
  • składnikiem pojęcia środowiska przyrodniczego w ujęciu słownikowym ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody – art. 5 pkt 20 (Środowisko przyrodnicze to krajobraz wraz z tworami przyrody nieożywionej oraz naturalnymi i przekształconymi siedliskami przyrodniczymi …)
  • jednym z elementów środowiska w rozumieniu art. 3 pkt 39 ustawy podstawowej – Prawo ochrony środowiska,
  • jednym z elementów zasobowych ochrony środowiska i podlega ochronie jako element środowiska w rozumieniu ustawy podstawowej – Prawo ochrony środowiska zgodnie z art. 81 ust.1 i 4, bo choć traktowany jest obok m.in. wód, lasów, gruntów rolnych i leśnych, kopalin i złóż w kategoriach zasobów środowiska jako element predysponowany do gospodarczego wykorzystania, to wyłącznie zgodnie z zasadą zrównoważonego rozwoju wyrażoną art. 5 Konstytucji RP, zgodnie z definicją zawartą w art. 3 pkt. 50 ustawy POŚ.

Europejska Konwencja Krajobrazowa podkreśla, że krajobraz „jest ważną częścią jakości życia ludzi zamieszkujących wszędzie: w obszarach miejskich i na wsi, na obszarach zdegradowanych, jak również w obszarach o wysokiej jakości, na obszarach uznawanych jako charakteryzujące się wyjątkowym pięknem, jak i w obszarach pospolitych”. Europejska Konwencja Krajobrazowa stwierdza, że krajobraz jest ważną częścią jakości życia ludzi i przyczynia się do tworzenia kultur lokalnych oraz jest podstawowym komponentem europejskiego dziedzictwa przyrodniczego i kulturowego. Każdy krajobraz powinien być uwzględniany w ramach procesów inwestycyjnych. 

Dlatego też w zagospodarowaniu przestrzennym uwzględnia się szereg wartości (zgodnie z art. 1 ust 2 u.p.z.p.), m.in.: wymagania ładu przestrzennego, w tym urbanistyki i architektury, walory architektoniczne i krajobrazowe, wymagania ochrony środowiska i wymagania ochrony dziedzictwa kulturowego. Krajobraz jest więc elementem ładu przestrzennego i elementem ograniczeń w zagospodarowaniu przestrzennym. Ład społeczny gwarantuje wszystkim mieszkańcom możliwość korzystania z walorów przestrzeni, a ład ekologiczny honoruje w możliwie wysokim stopniu zasadę zrównoważonego rozwoju. Planowana inwestycja godzi w ład przestrzenny, społeczny, ekologiczny i kulturowy naszej gminy.

Wyrażamy pogląd, że krajobraz ― zarówno przyrodniczy jak i kulturowy ― jest kontekstem życia lokalnej społeczności i funkcjonowania ekosystemów, który będzie znacząco współkształtowany przez planowaną inwestycję. W procesie decyzyjnym nie można więc pominąć aspektu wspólnotowego i należy podjąć decyzję przy udziale społeczności. Lokalna społeczność i przyroda są bowiem podmiotami tej przestrzeni ― mieszkańcy związani są z tą przestrzenią, to relacja konkretnych ludzi z konkretnym miejscem. 

Dlatego zwracamy się z petycją o niedopuszczenie do wydania zgody na realizację planowanej inwestycji. Jakość naszego życia zależy od stabilnego środowiska do życia. Na terenie naszej gminy oczekujemy projektów i inwestycji wrażliwych społecznie i środowiskowo. Protestujemy, broniąc nasze środowisko przed inwestycją skupioną wyłącznie na zysku. 

Protest/petycja jest składany w interesie publicznym.

Mieszkańcy, właściciele nieruchomości oraz osoby pracujące w Gminie Sobótka