Zniesienie zakazu reklamowania usług fizjoterapeutycznych

Warszawa dnia 19.11.2024 roku

Prezydium Krajowej Izby Fizjoterapeutów

Al. Jerozolimskie 93 (budynek Nowogrodzka Square) 

02-001 Warszawa

Wnioskodawca:

mgr Michał Dachowski

ul. Jagiellońska 4

03-721 Warszawa

PETYCJA W SPRAWIE ZNIESIENIA ZAKAZU REKLAMOWANIA USŁUG FIZJOTERAPEUTYCZNYCH

Szanowne Prezydium Krajowej Izby Fizjoterapeutów, 

Działając w interesie własnym oraz w interesie publicznym, na podstawie art. 63 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej i art. 2 ustawy z dnia 11 lipca 2014 roku o petycjach, składam petycję, wnosząc o: 

- zniesienie zakazu reklamowania się fizjoterapeutów; 

- swobodę w korzystaniu z narzędzi internetowych, m.in. mediów społecznościowych, przeglądarek, stron internetowych, języka reklamowego i systemów reklamowych; 

- swobodę w korzystaniu z fizycznych narzędzi marketingowych (od standardowych ulotek, poprzez woblery, dyspensery, hangery, standy, reklamę podświetlaną, aż po inne materiały promocyjne („gadżety”), np. podstawki, tabliczki informacyjne, naklejki, kalendarze, etc.

- swobodę w zakresie edukowania, budowania świadomości i zachęcania pacjentów (z poszanowaniem etyki zawodu) do skorzystania z usług fizjoterapeutycznych, stosując do tego również środki reklamowe. 

- dostosowanie obowiązujących przepisów do dyrektywy 2006/123/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 12 grudnia 2006 r. dotycząca usług na rynku wewnętrznym.

Uzasadnienie

W pierwszej kolejności wskazać należy, iż w wyniku działań Naczelnej Izby Lekarskiej podjętych w kierunku dostosowania Kodeksu Etyki Lekarskiej do art. 24 Dyrektywy 2006/123/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 12 grudnia 2006 r., zgodnie z którym nie można zakazać usługodawcy reklamowania się, od 1 stycznia 2025 roku zostanie zniesiony zakaz autopromocji zarówno lekarzy, jak i klinik czy przychodni. Natomiast fizjoterapeuci nadal są objęci zakazem reklamowania się. Przedstawiane przez fizjoterapeutów informacje „nie mogą mieć cech reklamy” zgodnie z Ustawą z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej, której podlegają wszystkie podmioty medyczne. Od początku 2025 roku lekarze nie będą już podlegać tej ustawie, zatem będą mieli większą swobodę w kwestii reklamowania swoich usług niż fizjoterapeuci.

Taka sytuacja niesie ze sobą pewne zagrożenia i konsekwencje dla naszego zawodu:

• Ograniczone możliwości działań profilaktycznych dla pacjentów. Podstawą pracy fizjoterapeutów jest edukowanie pacjentów. Dzięki reklamom fizjoterapeuci mogliby lepiej docierać do grupy docelowej i zwiększać świadomość społeczną względem możliwości fizjoterapii jako usług przynoszących ulgę pacjentom, będących alternatywą dla mocnej ingerencji w ciało w formie operacji czy innych zabiegów lekarskich. Pacjenci nadal nie zdają sobie sprawy, jak wiele dolegliwości bólowych mogą rozwiązać dzięki fizjoterapeutom, a utrzymywanie zakazu reklamy przeszkadza w podnoszeniu świadomości społecznej.

• Tego typu zakaz hamuje konkurencyjność rynku i stanowi przeszkodę w rozwoju i promowaniu nowoczesnych usług, które mogą przynieść bezpośrednie korzyści pacjentom. Ma to aspekt zarówno edukacyjny jak i praktyczny: pacjenci mogliby znacznie więcej dowiadywać się o konkretnych usługach, co wpłynęłoby na świadomość podejmowania decyzji, a w konsekwencji poprawę ich zdrowia fizycznego. 
• Zakaz reklamy dla fizjoterapeutów jeszcze bardziej zwiększa dysproporcję, która występuje między postrzeganiem specjalizacji lekarzy i fizjoterapeutów. Fizjoterapeuci niestety nadal mają o wiele mniejsze uznanie społeczne niż zawód lekarza. Mimo że liczba lekarzy jest dwukrotnie wyższa niż fizjoterapeutów, to fizjoterapeuci często mierzą się z trudnością w dotarciu do większej liczby potrzebujących pacjentów, co widoczne jest w niepełnym obłożeniu ich czasu pracy. Może to wynikać z niedostatecznej świadomości społecznej i postrzeganiem roli fizjoterapeuty w procesie leczenia.

Co więcej, zakaz reklamy, podobnie jak w przypadku lekarzy, jest niezgodny z dyrektywami unijnymi. „Państwa członkowskie znoszą wszelkie całkowite zakazy dotyczące informacji handlowych dostarczanych przez zawody regulowane”. (art. 24 dyrektywy 2006/123/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 12 grudnia 2006 r. dotycząca usług na rynku wewnętrznym). Prędzej czy później trzeba będzie podjąć decyzję o dostosowaniu prawa do dyrektyw, tak jak zrobiła to NIL. 

Prawo powinno zostać przystosowane zarówno do dyrektyw PE, jak i praw wolnego rynku. W wielu rozwiniętych krajach europejskich reklamowanie zawodu fizjoterapeuty jest o wiele mniej restrykcyjne niż w Polsce. Do takich krajów należą m.in. Irlandia, Wielka Brytania czy Niemcy. Jednocześnie te państwa cieszą się większym zdrowiem i sprawnością fizyczną wśród mieszkańców. Jedną z przyczyn niewątpliwie jest większa świadomość społeczna, którą w Polsce dopiero budujemy, a nadal pozostaje na niskim poziomie.

Fizjoterapeuci są równie istotnym elementem systemu ochrony zdrowia jak lekarze. Fizjoterapia, oprócz oddzielnej formy terapii może być też wspomagająca w procesie leczenia operacyjnego – jako przygotowanie przed i po operacji, więc jej obecność ma uzasadnienie na wielu etapach leczenia. W celu lepszego wykorzystania umiejętności fizjoterapeutów niezbędna jest świadomość społeczna o roli fizjoterapeuty w systemie ochrony zdrowia. Co więcej, zabiegi fizjoterapeutyczne charakteryzują się mniejszą ingerencją w organizm pacjenta, co sprawia, że są łagodniejsze dla zdrowia i wiążą się z mniejszym ryzykiem powikłań niż zabiegi operacyjne. Dlatego warto rozważyć, aby przepisy dotyczące reklamy usług fizjoterapeutycznych przynajmniej zbliżone do tych obowiązujących u lekarzy. Społeczeństwo powinno mieć większą świadomość na temat różnorodnych metod leczenia i możliwości unikania operacji dzięki fizjoterapii.

Polscy fizjoterapeuci to liczna grupa ponad 75 tys. dobrze wykształconych osób o wysokich umiejętnościach, którzy mogliby pomóc większej liczbie pacjentów, gdyby mogli szerzej opowiedzieć o swoich usługach. Tymczasem w dużej liczbie małych, prywatnych praktyk, fizjoterapeuci mają ograniczone możliwości w rozwoju swoich praktyk i boją się zachęcać pacjentów do swoich usług z uwagi na ograniczenia prawne. Trudności w wypełnieniu grafików fizjoterapeutów nie wynikają z małych umiejętności, wręcz przeciwnie – są to specjaliści, którzy często otworzyli własną praktykę dzięki wysokim kompetencjom, ale trudno im to komunikować z obawy przed konsekwencjami prawnymi. Wielu z nich nie szuka metod dotarcia do potencjalnych odbiorców swoich usług, mając w głowie przez lata wpajane słowa o zakazie reklamowania się.

Ponadto reklamowanie się spowodowałoby dotarcie do większej grupy młodych osób i zachęciłoby ich do wkroczenia na tę ścieżkę kariery. To doprowadziłoby do zwiększenia atrakcyjności zawodu fizjoterapeuty oraz skutecznie poszerzyłoby nasze grono.

Mając na uwadze dobro zarówno fizjoterapeutów, jak i zdrowie Polaków, liczymy na pozytywne rozpatrzenie niniejszej petycji.

Na podstawie art. 4 ust.3 ustawy z dnia 11 lipca 2014 roku o petycjach wyrażam zgodę na upublicznienie moich danych osobowych.

Z wyrazami szacunku
mgr Michał Dachowski

mgr Michał Dachowski    Skontaktuj się z autorem petycji