Petycja-w-sprawie-ocalenia-dworku-hr.-Karola-Brzostowskiego-twórcy-tzw.-Rzeczpospolitej-Sztabińskiej

Do:

· Podlaski Wojewódzki Konserwator Zabytków – prof. dr hab. Małgorzata Dajnowicz

· Komendant Policji Państwowej w Augustowie – mł. insp. Tomasz Kuprewicz

· Wójt Gminy Sztabin – Jarosław Karp

· Starostwo Powiatowe w Augustowie – Jarosław Szlaszyński

· Urząd Marszałkowski Województwa Podlaskiego – dr Artur Kosicki

· Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego – prof. dr hab. Piotr Gliński

Szanowni Państwo

Zwracamy się w imieniu Stowarzyszenia Jamiński Zespół Indeksacyjny jego sympatyków i mieszkańców regionu z prośbą do konserwatora zabytków, władz samorządowych i centralnych o niezwłoczną reakcję i podjęcie działań mających na celu uratowanie spuścizny po twórcy tzw. Rzeczpospolitej Sztabińskiej hrabiego Karola Brzostowskiego, czyli zespołu dworskiego w Cisowie, w którego skład wchodzi klasycystyczny dwór z oficyną dworską z pierwszej połowy XIX wieku.

Jego obecny stan wykazuje ogromną dewastację, jakiej uległy zabudowania dworskie w Cisowie przez ostatnie lata. Jest narażony na grabież i zniszczenie tego co jeszcze pozostało z niegdyś odrestaurowanych budynków.

Stowarzyszenie JZI jak i inne podmioty, przez lata podejmowały wysiłek rozsławienia postaci hrabiego Brzostowskiego i historii tej ziemi z nim związanej. Z własnego doświadczenia jak i wielu naszych sympatyków wiemy, że nie każdy odwiedzający poszukuje walorów przyrody oferowanych przez Biebrzański Park Narodowy. Wiele osób szuka materialnych śladów historii tych ziem, wielu słyszało o działalności hrabiego Brzostowskiego i chciałoby zobaczyć miejsca z nim związane. Tymczasem jeden z ostatnich zachowanych śladów bytności, bezpośrednio związany z postacią hrabiego niszczeje na oczach ludzi. Zabudowania dworskie w Cisowie przetrwały nawet w nie najgorszej kondycji ostatnią wojnę. W okresie powojennym, podobnie jak w wielu przypadkach, dewastacja następowała szybko, a sam obiekt przechodził z rąk do rąk. Obiekt w 1969 r. przeszedł kapitalny remont wykonany przez Warszawską Fabrykę Sprężyn z przeznaczeniem na zakładowy ośrodek wypoczynkowy.

Funkcjonowała tam nawet dosyć dobrze wyposażona Izba Pamięci Karola Brzostowskiego, w której gromadzono eksponaty związane z działalnością hrabiego i jego Instytucji Sztabińskiej, ale i one uległy z czasem rozproszeniu i roztrwonieniu. W roku 1977 ośrodek ten przejęła Fabryka Samochodów Osobowych w Warszawie, później zaś Związek Młodzieży Wiejskiej. W roku 1991 zespół dworski w Cisowie stał się własnością gminy Sztabin. Gmina Sztabin niestety szybko, bo już w 1993, odsprzedała go w ręce prywatne, w których pozostaje do dziś, stopniowo niszczejąc. Co prawda nowy właściciel rozpoczął remont dworu i oficyny, podejmując starania przywrócenia i utrzymania go w należytym stanie, ale jak widać to dzisiaj, zadanie to go przerosło lub poddał się i zostawił budynki bez opieki rzucając złą sławę nie na swoje imię, lecz na spadkobierców spuścizny hr. Karola Brzostowskiego, czyli mieszkańców regionu.

Apelujemy o podjęcie kontaktu z obecnymi właścicielami, poinformowanie ich o sytuacji i stanie rzeczy, działania zapobiegające odpowiednich służb w celu zabezpieczenia przed dewastacją, rozgrabieniem, prowadzącym do nieodwracalnych zniszczeń substancji budynku jako obiektu wpisanego do rejestru zabytków. W ostateczności, rozpoczęcie negocjacji w celu odkupienia, przejęcia i zabezpieczania pozostałego majątku jako swoistej wizytówki regionu.

Uniknijmy ponownych błędów historii, kiedy to po śmierci hr. Karola Brzostowskiego jego źle zarządzany majątek uległ wyprzedaży i roztrwonieniu, a mimo to jeszcze w okresie międzywojennym mieszkańcy gminy czerpali z jego niewielkiej pozostałej części, korzyści w postaci Fundacji Sztabińskiej. Zadbajmy o wypełnienie testamentu, w którym to pozostawiona przez niego instytucja miała pozostać samodzielnym, na prawach gminy, organizmem gospodarczym, zapewniającym dobrobyt ludności tego obszaru. To przecież niegdyś z tych funduszy przeznaczano środki na budowę szkół, kościoła, poczty i innych obiektów użyteczności publicznej, które służyły naszym przodkom, a którzy rozjeżdżając się często po całym kraju i świecie sławili miejsce i postać hr. Brzostowskiego, w tym Cisów i Sztabin. Wielkiego reformatora, wynalazcę, przedsiębiorcę mającego swój udział w budowie Kanału Augustowskiego, człowieka który własną pracą podźwignął rodzinny majątek z ruiny i długów aby następnie przekazać go społeczności. Prosimy wszystkie osoby dobrej woli o pomoc i wsparcie.

Z poważaniem

Stowarzyszenie Jamiński Zespół Indeksacyjny

Dwór w Cisowie gm. Sztabin, powiat Augustów, stan sprzed 2015 r.

Dwór w Cisowie gm. Sztabin, powiat Augustów, stan obecny

Zbigniew Mierzejewski - Stowarzyszenie Jamiński Zespół Indeksacyjny    Skontaktuj się z autorem petycji