PETYCJA w sprawie odstąpienia od procedowania specustawy dla budowy nowej drogi startowej lotniska Kraków-Balice

W związku z wyrażonym w prasie stanowiskiem zarządu Międzynarodowego Portu Lotniczego Kraków-Balice w sprawie budowy nowej drogi startowej na podstawie przygotowywanej przez rząd specustawy, wnosimy stanowczy sprzeciw wobec takich planów.
Żądamy natychmiastowego zaniechania wszelkich prac nad specustawą dla tej tak silnie zwiększającej oddziaływanie na środowisko inwestycji. Jako że wedle aktualnego raportu oddziaływania na środowisko nowa droga startowa spowoduje drastyczne pogorszenie warunków życia wielu ludzi, powinna ona podlegać ocenie oddziaływania na środowisko w pełnym zakresie, na zasadach ogólnych. Biorąc pod uwagę ogromny wzrost operacji w najbliższych latach, tysiące ludzi wedle danych inwestora znajdzie się w zasięgu szczególnie uciążliwego hałasu i zaburzeń snu. Przy realizacji inwestycji w wariancie inwestorskim północnym, duża część gminy Zabierzów stanie się zwyczajnie niezdatna do życia dla jej mieszkańców. Już w chwili obecnej życie w niektórych częściach gminy jest nie do zniesienia, a wedle relacji nauczycieli, dzieci w szkołach należą do wyjątkowo znerwicowanych trudnym do wytrzymania hałasem lotniczym.
Podkreślenia wymaga, że lotnisko Kraków-Balice pobiło w ostatnich latach wszelkie możliwe rekordy rozwoju, a wszystkie prognozy ruchu lotniczego okazały się skrajnie niedoszacowane. Od 2017 roku, gdy rozpoczęła się procedura środowiskowa dla nowej drogi startowej do 2025 roku liczba pasażerów wzrosła niemal dwukrotnie z ok. 6mln do 11 mln pasażerów! Wzrost operacji był wręcz lawinowy i odpowiada za niego rozwój tanich linii lotniczych, w tym zwłaszcza linii Ryanair, która posiada na lotnisku swój hub. Inwestycja w postaci budowy nowej drogi startowej ma charakter ściśle komercyjny, zabezpiecza przede wszystkim interes tanich linii lotniczych i wraz z rozbudową terminala wedle analiz inwestora będzie prowadzić do aż dwukrotnego wzrostu ruchu pasażerskiego do 2045 roku! Oznacza to, że lotnisko będzie mogło przyjąć nawet ok. 20 mln pasażerów rocznie – i to w bezpośrednim sąsiedztwie silnie zurbanizowanych terenów. Może się okazać, że i ta prognoza jest znacząco niedoszacowana. Ruchu tego nie będzie generować wojsko, a samoloty cywilne, w tym w pełni obciążone samoloty międzykontynentalne na pełnej mocy silników, bowiem to dla nich wydłużana jest droga startowa.
Budowa nowego pasa startowego nie ma charakteru pilnego, bowiem droga, jak podkreśla sam zarząd portu, jest na bieżąco konserwowana. Inwestycja nie służy wojsku, a przede wszystkim rozwojowi pasażerskiego ruchu cywilnego i nie ma charakteru pilnego. Powyższe potwierdziła Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska, uchylając rygor natychmiastowej wykonalności dla poprzednio wydanej decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach dla tej inwestycji. Procedura środowiskowa trwa już przeszło 8 lat i potrwa zapewne kolejnych kilka wyłącznie w wyniku niepotrzebnego forsowania przez inwestora nowego przebiegu drogi startowej z odchyleniem na północ w kierunku południowej części Gminy Zabierzów zamiast remontu i wydłużenia drogi istniejącej, jak też nieudolności inwestora w przygotowaniu raportu oddziaływania na środowisko zawierającego prawidłowo dobrane, zgodne z ustawą warianty. Inną przyczyną były błędy i nieudolność organów prowadzących przedmiotową sprawę.
Środowisko ani społeczeństwo nie może ponosić konsekwencji nieporadności inwestora i urzędników prowadzących sprawę na tej zasadzie, że „skoro nie potrafimy prawidłowo przygotować raportu oddziaływania na środowisko, ani prawidłowo przeprowadzić postępowania i wydać zgodnej z prawem decyzji, to należy uchwalić specustawę, żeby społeczeństwo nie miało możliwości kwestionowania tej nieudolności i błędów”. Podkreślić należy z całą stanowczością, że teza o rzekomej konieczności uwzględnienia interesu wojska jest nieprawdziwa i jest wyłącznie listkiem figowym dla ukrycia faktu, że chodzi o wielką inwestycję cywilną na potrzeby zysku podmiotów komercyjnych, które nie chcą, aby lotnisko było zamknięte nawet na krótki czas.
Nowy zarząd lotniska potwierdza, że możliwe jest dokonanie remontu i wydłużenia istniejącej drogi startowej w około trzy miesiące – bez potrzeby zmiany jej przebiegu. Zatem mieszkańcy Gminy Zabierzów mają ponosić przez kolejne dziesięciolecia koszty zdrowotne sąsiedztwa wielkiego portu lotniczego o przeznaczeniu przede wszystkim cywilnym za cenę utraty zysków przez ten port lotniczy przez trzy miesiące. Trudno ocenić powyższe inaczej niż jako dowód wyjątkowej, kapitalistycznej chciwości władz portu, które nie tylko nie chcą stracić ani złotówki zysku, ale chcą iść na skróty w trybie specustawy bez pełnej oceny środowiskowej swojego zamierzenia o charakterze przede wszystkim cywilnym. Władze portu nie liczą się więc z nikim i z niczym, wszystko pod pretekstem rzekomo wojskowego charakteru portu. Tymczasem cele wojskowe tak bardzo się „liczą” dla inwestora, że jeden z wariantów – centralny – zakłada wyburzenie świeżo wybudowanych kilka lat temu za kilkaset milionów złotych ze środków budżetowych nowych miejsc postojowych dla wojska, bez jakiegokolwiek planu przeniesienia ich w inne miejsce. Jest to wątpliwe do tego stopnia, że było przyczyną uznania tego wariantu przez GDOŚ przy uchyleniu decyzji środowiskowej za wariant pozorny.
Wskazania wymaga, iż jednocześnie w trakcie trwającej wojny na Ukrainie ogłoszono, że główne lotnisko NATO, którym przerzucany jest sprzęt wojskowy, tj. Rzeszów-Jasionka zostanie zamknięte na pół roku celem remontu pasa startowego (nikt bowiem nie będzie nagle zmieniał przebiegu pasa o długości 3200m, bo się zużył). Zatem w Rzeszowie remont pasa z uwzględnieniem czasowego zamknięcia jest w pełni możliwy, mimo wykorzystywania go na cele wojskowe w znacznie większym stopniu niż w Balicach, ale w Balicach już zamknięcie jest niemożliwe rzekomo z powodów wojskowych. Podobna sytuacja będzie miała miejsce na lotnisku wrocławskim w 2025 r. Gołym okiem widać i dla każdego rozsądnego obserwatora jest to jasne i oczywiste, że chodzi o interes finansowany portu i tanich linii lotniczych, a nie o interes wojska. Z tego względu wykorzystywanie w tym celu specustawy byłoby dowodem działań szczególnie wątpliwych z punktu widzenia praworządności.
Wskazać należy, że remont pasa startowego, w tym także nocami pod ruchem, jest międzynarodowym standardem. Rozbiórka starego pasa i budowa nowego w innym miejscu jest prawdopodobnie zjawiskiem unikalnym na skalę światową. Dotychczasowa ścieżka podejścia dla obecnej drogi startowej uległa utrwaleniu i nie ma pod nią zabudowy. Wskazane jest zatem utrzymanie istniejącego przebiegu w ramach remontu i wydłużenia drogi startowej, tym bardziej, że drastycznie ma wzrosnąć ruch lotniczy. Taka procedura środowiskowa byłaby znacznie ułatwiona, bowiem utrudnienie i długotrwałość aktualnej procedury wynika właśnie z wariantowania różnych przebiegów drogi startowej względem istniejącego pasa. Podkreślić przy tym należy, że dotychczasowe parcie inwestora na wariant północny, zbliżający ścieżkę podejścia do Zabierzowa, sprawia od lat wrażenie, jakby interes w uwolnieniu aktualnych terenów niezabudowanych Obszaru Ograniczonego Użytkowania mieli krakowscy deweloperzy. Jeśli tak jest w istocie, to mieszkańcy Gminy Zabierzów będą ofiarą zysków wąskiej grupy interesów kosztem ich zdrowia i życia. Jest to nieakceptowalne w demokratycznym państwie prawa.
Zwracamy uwagę wymaga, że zgodnie z art. 5 Konstytucji RP ochrona środowiska jest obok niepodległości i nienaruszalności terytorium RP jedną z podstawowych wartości, na których opiera się państwo polskie. Wartości te mają charakter równorzędny i żadna z nich nie może dominować. Wszystkie zaś te wartości rozważane są w oparciu o zasadę zrównoważonego rozwoju. W Rzeczpospolitej Polskiej Konstytucja RP nie dopuszcza rozwoju za wszelką cenę, kosztem środowiska, a przede wszystkim życia i zdrowia ludzi. Z uwagi na powyższe nie godzimy się na wielką inwestycję cywilną w trybie specustawy pod płaszczykiem rzekomej inwestycji wojskowej.  
Niniejszym upoważniam radnego Gminy Zabierzów Piotra Bistronia do złożenia petycji w moim imieniu.

Piotr Bistroń    Skontaktuj się z autorem petycji