List otwarty w sprawie dostępności Teatru Narodowego w Warszawie

Szanowna Pani Ministro,

Szanowne Osoby Kandydujące,

Szanowna Komisjo,

Zgodnie z informacjami prasowymi, w poniedziałek 27 stycznia 2025 roku ma zostać przeprowadzony konkurs, który wyłoni osobę Dyrektorską Teatru Narodowego w Warszawie. W związku z tym my, niżej podpisane i podpisani, czujemy się w obowiązku zaadresować do wszystkich zaangażowanych w ten proces niniejszy list.

Jesteśmy osobami artystycznymi oraz widzami z niepełnosprawnościami, osobami używającymi Polskiego Języka Migowego, osobami crip, z alternatywną motoryką i sensoryką, osobami neuroróżnorodnymi, specjalistami do spraw dostępności oraz osobami sojuszniczymi. Tym listem chcemy głośno przypomnieć, że Teatr Narodowy to również nasz teatr.

Pozostaje dla nas niezrozumiałe, dlaczego na początku 2025 roku, 19 lat po przyjęciu przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych Konwencji ONZ o Prawach Osób Niepełnosprawnych oraz po jej ratyfikacji przez rząd Polski, obszar kultury i sztuki nadal pozostaje nieosiągalny dla przeważającej większości osób Głuchych oraz osób z niepełnosprawnościami.

Ogłoszenie konkursu na stanowisko Dyrektora Teatru Narodowego pozwala nam podnieść kwestię społecznej odpowiedzialności tej instytucji. Teatr Narodowy, ze swoją renomą, historią oraz zasobami, może jak żaden inny teatr stanowić przykład podmiotowego traktowania osób z niepełnosprawnościami oraz osób Głuchych, a także przyjęcia ich kultury jako cennego zasobu artystycznego.

Od nowej dyrekcji oczekujemy:

• stałego zatrudnienia w zespole artystycznym wykonawców posługujących się Polskim Językiem Migowym;
• stałego zatrudnienia w zespole artystycznym wykonawców z niepełnosprawnościami motorycznymi oraz intelektualnymi;
• zaangażowania osób z niepełnosprawnościami i osób Głuchych jako twórców i twórczyń – reżyserów, choreografów, dramaturgów;
• odejścia od obsadzania w rolach osób z niepełnosprawnościami osób bez niepełnosprawności; 
• zapewnienia stałej dostępności całości prezentowanego repertuaru;
• włączenia działalności artystycznej związanej z osobami z niepełnosprawnościami do głównej działalności Teatru, zamiast traktowania jej jedynie jako działań społecznych lub edukacyjnych (przy jednoczesnym kontynuowaniu istniejących programów);
• podjęcia wraz z innymi instytucjami starań nad wypracowaniem rozwiązań dotyczących wyższej edukacji artystycznej dla osób Głuchych oraz z niepełnosprawnościami;
• prowadzenia stałej konsultacji z przedstawicielami środowiska osób z niepełnosprawnościami oraz osób Głuchych;
• ewaluacji systemu produkcji oraz komunikacji pod kątem dostępności i uwzględnienia potrzeb osób z niepełnosprawnościami oraz osób g/Głuchych,
• wzmocnienie zespołu zajmującego się dostępnością - osób koordynujących dostępność, tłumaczki i tłumaczy, osób napisujących oraz audiodeskrybujących.

Oczekujemy, że Teatr Narodowy jako dobro wspólne nie tylko zapewni pełną dostępność dla całej swojej widowni, ale również stanie się przykładem najlepszych praktyk w zakresie szeroko pojmowanej inkluzywności.

Nasze oczekiwania wynikają z przekonania, że Teatr Narodowy powinien dążyć do twórczego odzwierciedlenia różnorodności naszego społeczeństwa, na które składa się również prawie 900 000 osób Głuchych oraz 4 000 000 osób z niepełnosprawnościami.

Czas na włączenie nas do głównego nurtu sztuki i kultury.
Liczymy na Państwa wsparcie i zaangażowanie oraz deklarujemy pełną gotowość do współpracy. 

Z wyrazami szacunku, 
Inicjatywa Kalekowany Networking
Syngatariuszki i sygnatariusze tej petycji 

Filip Pawlak    Skontaktuj się z autorem petycji