Protest mieszkańców przeciwko zmianie siedziby Biblioteki Publicznej Miasta i Gminy Gryfów Śląski

My - mieszkańcy gminy Gryfów Śląski, czytelnicy, bibliotekarze, rodzice, artyści, sympatycy z całej Polski, pragniemy wyrazić protest przeciwko planom ewidentnego pogorszenia warunków funkcjonowania Biblioteki Publicznej Miasta i Gminy Gryfów Śląski. Prosimy o pozostawienie instytucji w obecnym budynku, pod adresem ul. Kolejowa 44, zaniechania działań zmierzających do wymazania nazwy biblioteki z przyszłej historii miasta oraz otwartego dialogu społecznego w sprawach, które dotyczą losów instytucji publicznych, obecnie szczególnie istotnych dla szerokiego grona użytkowników biblioteki.

W dniu 25.06.2024 odbyła się III sesja Rady Miejskiej Gminy Gryfów Śląski, w trakcie której podjęto m.in. uchwałę nr 11/2024 - W sprawie zamiaru połączenia instytucji kultury, przygotowaną przez Burmistrza Gminy i Miasta Gryfów Śląski. W sprawie wypowiedziała się zastępca burmistrza, pani Bożena Pawłowicz, argumentując, że “przejście na emeryturę dotychczasowej pani dyrektor jest dużym ułatwieniem ku podjęciu takiej decyzji”. Do tego jako przyczynę podano racjonalizację kosztów.

Pani wiceburmistrz w swojej wypowiedzi zapomniała o nas - użytkownikach biblioteki, ponieważ to nigdy nie była instytucja pani dyrektor, a społeczności, oraz o tym, że według niekwestionowanych autorytetów w dziedzinie kultura musi być traktowana suwerennie, nie wolno jej poddać tylko weryfikacji ekonomicznej, gdyż jest ona czynnikiem rozwoju.

Z dyskusji na sali posiedzeń wynikało, że nie prowadzono żadnych rozmów i nikt ze zgromadzonych na sali nie ma pojęcia jaki jest pomysł na nową instytucję pod nazwą:  Miejsko-Gminne Centrum Kultury i Sportu w Gryfowie Śląskim. Całość brzmiała jak sporządzony na kolanie wywód o zdegradowaniu istniejącej od 75 lat instytucji.

Pan burmistrz uznał, m. in. że nasi seniorzy dbają o zdrowie i odległość nie będzie dla nich problemem. Podkreślił, że „robimy to z korzyścią dla większości”.
Ze statystyk wynika coś zgoła innego: W 2010 roku (czyli w ostatnim roku funkcjonowania biblioteki w MGOK`u) seniorzy stanowili niecałe 8% wszystkich czytelników, w zeszłym roku stanowili już prawie 30% całości. To ponad 300 procent wzrostu wśród czytelników seniorów w porównaniu z rokiem 2010.

Czy w trakcie sesji wysłuchano jakiegokolwiek bibliotekarza, byłego dyrektora, pracownika kultury, a może osobę korzystającą z biblioteki? Czy zapytano lokalnych animatorów kultury o zdanie? Szanowni Państwo, nie spytano nikogo, a pracownicy biblioteki o sprawie dowiedzieli się w przeddzień sesji. W sprawie nie wypowiedzieli się również radni.

W uzasadnieniu uchwały możemy zapoznać się z kilkoma artykułami i paragrafami z Ustawy o bibliotekach.Ubolewamy że wśród nich nie ma nawet słowa o konsultacjach społecznych z mieszkańcami, Dz.U.2024.609 t.j. Art. 5a. [Konsultacje z mieszkańcami;]1. W wypadkach przewidzianych ustawą oraz w innych sprawach ważnych dla gminy mogą być przeprowadzane na jej terytorium konsultacje z mieszkańcami gminy.

Uważamy, że kwestia Biblioteki Publicznej Miasta i Gminy Gryfów Śląski jest sprawą ważną dla wszystkich mieszkańców, a skoro zabrano im możliwość wypowiedzi w drodze cywilizowanych form dialogu społecznego, niech formę konsultacji stanowi podpis pod niniejszą petycją. Od nowej władzy oczekiwaliśmy transparentności i udziału w podejmowaniu decyzji, niestety- zawiedliśmy się.

Dodać należy, że w uzasadnieniu pod projektem uchwały czytamy o braku pogorszenia warunków pracy instytucji. Pan burmistrz uważa, że warunki się polepszą. Czy mniejsza powierzchnia na ekspozycję książek poprawia sytuację? Pozostawienie galerii ECKI w starym miejscu, czyli w dużej odległości od proponowanej siedziby utrudni lub uniemożliwi organizację wystaw w starej formule, a ewentualne wystawy będą albo zamknięte przed zwiedzającymi, gdyż do tej pory w godzinach pracy biblioteki oprowadzał po nich pracownik biblioteki, albo będą miernej jakości, bo nikt nie wystawi prac, które nie będą pod nadzorem. Z pewnością nie można określić tych zmian jako poprawy warunków.

Nadmienić również należy, że w trakcie generalnego remontu, z unijnych pieniędzy, budynek ECKI został wyposażony we wzmocnione stropy, w celu utrzymania nowych, metalowych regałów bibliotecznych. Czy remontowane obecnie pomieszczenia MGOK, które pierwotnie były planowane jako sale do organizacji zajęć również mają we właściwy sposób wzmocnione stropy, które pomieszczą podwójną liczbę, tym razem nie drewnianych, a metalowych regałów?

Co najważniejsze: instytucje kultury w mieście jako całość stracą około połowę zajmowanej dotychczas powierzchni, czy to też nazwiemy “poprawą warunków”?

W czerwcu 2011 roku, po otwarciu Europejskiego Centrum Kulturalno - Informacyjnego, czyli obecnej siedziby biblioteki w Ziemi Lubańskiej pisano:

Poprzednia książnica funkcjonowała w trudnych warunkach i była oddalona od centrum miasta. W nowym obiekcie nieopodal rynku swoją siedzibę ma biblioteka i Towarzystwo Miłośników Gryfowa. Tutaj także zlokalizowane są pomieszczenia galerii, w których prezentowane będą nie tylko eksponaty dotyczące historii miasta, ale także prace artystów z Gryfowa i nie tylko. – Zarówno bibliotekarze, jak i czytelnicy czekali z utęsknieniem na to dzisiejsze wydarzenie ponad sześćdziesiąt lat – powiedziała podczas otwarcia dyrektor placówki Marzena Wojciechowska. – Biblioteka Publiczna wielokrotnie zmieniała swoją lokalizację, tułając się po różnych miejscach. Od dzisiaj nareszcie będzie miejscem przyjaznym dla czytelników, pracowników i dla wszystkich mieszkańców naszej gminy.

Przez lata Biblioteka Publiczna pod nowym adresem pokazała się z jak najlepszej strony. Liczne imprezy, lepsze statystyki czytelnictwa. W galerii zorganizowano 75 wernisaży wystaw twórców lokalnych, z terenu całej Polski i z zagranicy (Niemiec, Słowacji, Czech, Islandii, Białorusi, Armenii). W “nagrodę” instytucji chce się odebrać budynek i tożsamość. Nie może być i nie ma zgody na to, aby biblioteka po 60 latach dostała wymarzoną siedzibę, a po 75 latach została z niej siłą usunięta.

Uważamy, że to zły i krzywdzący dla kultury pomysł. Naukowcy biją na alarm: „tam gdzie dziś zlikwiduje się placówkę kultury za 20 lat trzeba będzie wybudować 3 placówki socjoterapeutyczne”. Warto się nad tym zastanowić.

Prosimy Państwa o wsparcie działań w obronie naszej wspólnej Biblioteki.

Mariusz Dragan    Skontaktuj się z autorem petycji