List otwarty – domy studenckie, stypendium socjalne

Poznań, 15.03.2023 r.

STUDENCKA INICJATYWA MIESZKANIOWA 

WIELKOPOLSKIE STOWARZYSZENIE LOKATORÓW.

Sz. P. Rektor Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, 

prof. dr hab. Bogumiła Kaniewska 

List otwarty – domy studenckie, stypendium socjalne 

Studencka Inicjatywa Mieszkaniowa, zrzeszenie studentów Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu z zaskoczeniem przyjęło informacje na temat zatrważająco niskiej liczby miejsc dostępnych w domach studenckich. Dane udostępnione przez UAM Wielkopolskiemu Stowarzyszeniu Lokatorów wskazują, że jedynie 4,34% studentów uczących się stacjonarnie może znaleźć w nich zakwaterowanie. Przy tak niskim stanie zasobów mieszkaniowych, trudno nam przyjąć do wiadomości pojawiające się w mediach pogłoski o planowanej sprzedaży akademika „Jowita” oraz o jego fatalnym stanie technicznym. 

Jak wynika z art. 70 ust. 4 Konstytucji RP władze i instytucje publiczne mają obowiązek prowadzenia polityki umożliwiającej zapewnienie obywatelom powszechnego i równego dostępu do wykształcenia. W obecnej sytuacji kryzysu mieszkaniowego w jakim znajdują się obywatele i obywatelki Polski prawo to jest powszechnie łamane. Osoby mniej zamożne, które nie pochodzą z  miast akademickich nie mogą zdobywać wykształcenia na takich samych zasadach jak zamożniejsza część społeczeństwa. Rosnące czynsze oraz ceny mieszkań są coraz bardziej nieadekwatne w stosunku do dochodów osób studiujących oraz ich rodzin. Branża nieruchomości wskazuje, że w ostatnim roku ceny najmu lokali mieszkalnych wzrosły średnio o nawet 30%. Według badania Warszawskiego Instytutu Bankowości 38% studentów uważa, że ich sytuacja finansowa pogorszyła się w 2022 roku, a 18% z nich nie ma żadnych oszczędności. (1) Jak wynika z informacji Głównego Urzędu Statystycznego siła nabywcza realnych płac spadła w 2022 roku o 2,1%, a według analiz banku Credit Agricole aż o 6,3%. (2)

Jest to największy spadek realnych płac od 1999 roku. Dlatego publiczne uniwersytety jako instytucje państwowe powinny realizować art. 75. ust. 1 Konstytucji dotyczący zaspokajania potrzeb mieszkaniowych, jeśli zależy im na równości w edukacji, jakości kształcenia i dobrobycie studentów. Należy podkreślić, że warunki socjalno-bytowe osób studenckich wpływają na wykształcenie. Studenci, którzy muszą podejmować pracę zarobkową w ciągu roku akademickiego w nadmiarowym wymiarze, mają zauważalnie mniej czasu na naukę i regenerację, sytuacja ta nie jest także bez wpływu na ich dobrostan psychiczny. Według danych fundacji GrowSpace liczba prób samobójczych wśród najmłodszych wzrosła w zeszłym roku o 150 proc. (3) Problemu nie rozwiązują również stypendia socjalne, których zakres obejmuje wyłącznie nielicznych. Aktualny regulamin ich przyznawania powoduje, że mogą je otrzymać osoby, które żyją w gospodarstwach domowych generujących niezwykle niskie dochody. Dodatkowo wysokość świadczenia jest na tyle niska, że przy obecnych cenach towarów i usług nie pokrywa niezbędnych wydatków studentów, których nie jest w stanie pokryć gospodarstwo domowe. 

Powyższy stan odzwierciedlają wzmożone w ostatnich miesiącach zgłoszenia od osób studiujących, które otrzymujemy jako Wielkopolskie Stowarzyszenie Lokatorów - gdzie w ramach naszej działalności statutowej prowadzimy interwencje i udzielamy nieodpłatnych porad prawnych w zakresie mieszkalnictwa. Sytuacja studentów, jako de facto klientów prywatnych wynajmujących i przedsiębiorstw nastawionych na zysk i skłonnych do spekulacji jest szczególnie niestabilna. Z doświadczeń naszej praktyki, problem pogłębia dodatkowo brak wystarczających regulacji dla wynajmu prywatnego oraz niski stan świadomości prawnej ws. najmu mieszkań - zarówno wśród najemców-studentów, jak i wynajmujących.

W związku z powyższymi argumentami wnioskujemy o rozbudowę uniwersyteckich zasobów lokalowych, modernizację domów studenckich, które wymagają remontów oraz wykorzystania swoich wpływów na władze państwoe w celu zwiększenie świadczeń socjalnych, w jak najszybszym terminie. Pozostajemy tym samym otwarci na propozycję współdziałania z Uniwersytetem w tym obszarze.

Z poważaniem

Stowarzyszenie Studencka Inicjatywa Mieszkaniowa 

Wielkopolskie Stowarzyszenie Lokatorów

1. Raport ,,Portfel Studentów 2022”, Warszawski Instytut Bankowości oraz Związek Banków Polskich

2. Dane z Pulsu Biznesu pozyskane przez Credit Agricole https://www.pb.pl/ca-w-grudniu-najwiekszy-realny-spadek-wynagrodzen-od-1999-r-1175353

3. Dane Ministerstwa Zdrowia przedstawione przez fundację GrowSpace na konferencji prasowej. https://www.portalsamorzadowy.pl/edukacja/mamy-rekordowo-duzo-samobojstw-dzieci-i-mlodziezy-najwiecej-na-pomorzu,438944.html