Skarga konstytucyjna

INFORMACJA O WARUNKACH WNOSZENIA DO TRYBUNAŁU KONSTYTUCYJNEGO SKARGI KONSTYTUCYJNEJ

1. Prawo do wystąpienia ze skargą konstytucyjną, zgodnie z art. 79 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r., przysługuje każdemu, czyje konstytucyjne wolności lub prawa zostały naruszone. Zasady wnoszenia skargi konstytucyjnej określa ustawa z dnia 25 czerwca 2015 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. poz. 1064).

2. Skargę konstytucyjną wnosi się po wyczerpaniu przez skarżącego drogi prawnej (skorzystanie ze zwykłych środków zaskarżenia), w terminie 3 miesięcy od doręczenia skarżącemu prawomocnego wyroku, ostatecznej decyzji lub innego ostatecznego rozstrzygnięcia.

3. Skargę konstytucyjną może sporządzić wyłącznie adwokat lub radca prawny. Natomiast skargę konstytucyjną we własnej sprawie może sporządzić sędzia, prokurator, adwokat, radca prawny, notariusz, profesor lub doktor habilitowany nauk prawnych.

4. W razie niemożności poniesienia kosztów pomocy prawnej skarżący może złożyć do sądu rejonowego swojego miejsca zamieszkania wniosek o ustanowienie dla niego adwokata lub radcy prawnego z urzędu. W przypadku uwzględnienia tego wniosku, skarżący nie będzie ponosił kosztówsporządzenia skargi konstytucyjnej.

5. Skarga konstytucyjna jest wolna od opłaty sądowej.

6. Przedmiotem skargi konstytucyjnej może być przepis ustawy lub innego aktu normatywnego, na podstawie którego sąd lub organ administracji publicznej orzekł ostatecznie o wolnościach lub prawach albo obowiązkach skarżącego określonych w Konstytucji.

7. Trybunał Konstytucyjny odmawia nadania dalszego biegu skargom konstytucyjnym, których przedmiotem kontroli uczyniono akt stosowania prawa, tj. wyrok, decyzję lub inne rozstrzygnięcie.

8. Trybunał Konstytucyjny rozpoznaje tylko takie skargi konstytucyjne, które związane są z naruszeniempraw lub wolności określonych w Konstytucji, z wyłączeniem spraw określonych w art. 56 Konstytucji (uzyskanie przez cudzoziemców prawa azylu lub statusu uchodźcy).

9. W skardze konstytucyjnej wzorcem kontroli nie można uczynić przepisów ustawy, aktu wykonawczego lub aktów prawa międzynarodowego.

Do spraw wszczętych i niezakończonych przed dniem 30 sierpnia 2015 r., w zakresie określonym w art. 134 ustawy, w postępowaniu przed Trybunałem stosuje się przepisy dotychczasowej ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643, ze zm.) tj.:
1) w zakresie dotyczącym wstępnego rozpoznania, stosuje się przepisy dotychczasowe;
2) jeżeli Trybunał rozprawę odroczył lub przerwał albo wyznaczył termin rozprawy lub ogłoszenia orzeczenia przypadający po dniu wejścia w życie ustawy, stosuje się przepisy dotychczasowe;
3) jeżeli zachodzą przesłanki umorzenia postępowania, stosuje się przepisy dotychczasowe;
4) w odniesieniu do skarg konstytucyjnych skierowanych do rozpoznania przez właściwy skład orzekający, przepisu art. 88 ust. 1 (nowej ustawy o Trybunale Konstytucyjnym) nie stosuje się.

SKARGA KONSTYTUCYJNA
POWINNA BYĆ SPORZĄDZONA WEDŁUG NASTĘPUJĄCEGO SCHEMATU:

Skarga konstytucyjna powinna spełniać wymagania przewidziane dla pisma procesowego.

Komparycja skargi konstytucyjnej

1. Miejsce i data sporządzenia skargi konstytucyjnej;
2. Imię i nazwisko skarżącego, a w przypadku skarżącego nie będącego osobą fizyczną należy podać nazwę, osobę (osoby) upoważnioną do reprezentacji danego podmiotu oraz określenie podstawy reprezentacji;
3. Adres skarżącego;
4. Imię i nazwisko pełnomocnika skarżącego;
5. Adres kancelarii oraz nr wpisu na listę adwokatów lub radców prawnych. 

Petitum skargi konstytucyjnej

1. Dokładne określenie przedmiotu kontroli, tj. wskazanie przepisu ustawy lub innego aktu normatywnego, na podstawie którego sąd lub organ administracji publicznej orzekły ostatecznie o wolnościach lub prawach albo obowiązkach skarżącego określonych w Konstytucji i w stosunku do którego skarżący domaga się stwierdzenia niezgodności z Konstytucją;*
2. Wskazanie wzorca kontroli, tj. wskazanie, która konstytucyjna wolność lub które prawo skarżącego zostało naruszone;
3. Sformułowanie zarzutu niezgodności przedmiotu kontroli ze wskazanym wzorcem kontroli.

Określenie stanu faktycznego dotyczącego skargi konstytucyjnej

Zwięzłe przedstawienie stanu faktycznego z podaniem wyroków, decyzji lub innych rozstrzygnięć potwierdzających wyczerpanie drogi prawnej (należy wskazać: organ wydający, datę wydania, sygnaturę sprawy) oraz poinformowanie, czy od prawomocnego wyroku, ostatecznej decyzji lub innego ostatecznego rozstrzygnięcia został wniesiony nadzwyczajny środek zaskarżenia.**

Wykazanie dochowania terminu do wniesienia skargi konstytucyjnej

1. Udokumentowanie daty doręczenia prawomocnego wyroku, ostatecznej decyzji lub innego ostatecznego rozstrzygnięcia;
2. W przypadku sporządzenia skargi przez pełnomocnika ustanowionego z urzędu:
   a) podanie daty wystąpienia przez skarżącego z wnioskiem do sądu rejonowego swojego miejsca zamieszkania o ustanowienie pełnomocnika z urzędu w celu sporządzenia skargi konstytucyjnej;
   b) podanie daty doręczenia adwokatowi lub radcy prawnemu pisma informującego go o wyznaczeniu w charakterze pełnomocnika do sporządzenia skargi konstytucyjnej;
   c) wykazanie dochowania 90 dniowego terminu do wniesienia skargi konstytucyjnej.

Złożenie wniosku o ustanowienie adwokata lub radcy prawnego z urzędu wstrzymuje bieg terminu do wniesienia skargi konstytucyjnej. Wznowienie biegu terminu następuje pierwszego dnia po dniu:
a) doręczenia adwokatowi lub radcy prawnemu rozstrzygnięcia właściwego organu o wyznaczeniu go pełnomocnikiem skarżącego,
b) uprawomocnienia się postanowienia sądu o oddaleniu wniosku o ustanowienie adwokata lub radcy prawnego,
c) doręczenia skarżącemu postanowienia oddalającego zażalenie na postanowienie o oddaleniu wniosku o ustanowienie adwokata lub radcy prawnego.

Uzasadnienie skargi konstytucyjnej

1. Wykazanie, że zaskarżony przepis ustawy lub innego aktu normatywnego stanowił podstawę ostatecznego orzeczenia o wolnościach lub prawach albo obowiązkach skarżącego określonych w Konstytucji.
2. Uzasadnienie zarzutu niezgodności przedmiotu kontroli ze wskazaną konstytucyjną wolnością lub prawem w szczególności przez dokładne określenie sposobu naruszenia konstytucyjnych praw i wolności skarżącego przez zakwestionowane przepisy.

Załączniki do skargi konstytucyjnej

Do skargi konstytucyjnej należy dołączyć:

1. Pełnomocnictwo szczególne do sporządzenia skargi konstytucyjnej;
2. W przypadku skargi sporządzonej przez pełnomocnika z urzędu należy dołączyć kopiępostanowienia sądu rejonowego o ustanowieniu takiego pełnomocnika oraz decyzji organu samorządu adwokackiego lub radcowskiego wyznaczającej konkretnego adwokata lub radcę prawnego pełnomocnikiem z urzędu);
3. W przypadku gdy skargę konstytucyjną we własnej sprawie wnosi sędzia, prokurator, adwokat, radca prawny, notariusz, profesor lub doktor habilitowany do skargi należy dołączyć dokument potwierdzający uprawnienie do samodzielnego wniesienia skargi konstytucyjnej;
4. W przypadku osób prawnych – odpis aktualny z Krajowego Rejestru Sądowego;
5. Odpis i pięć kopii prawomocnego wyroku, ostatecznej decyzji lub innego ostatecznego rozstrzygnięcia wraz z uzasadnieniem;
6. Odpis i pięć kopii wyroków, decyzji lub innych rozstrzygnięć potwierdzających wyczerpanie drogi prawnej wraz z uzasadnieniem.

Załączniki powinny być opisane i ponumerowane.

* W przypadku, gdy zakwestionowany akt normatywny utracił moc obowiązującą należy wykazać, że wydanie przez Trybunał Konstytucyjny orzeczenia w sprawie jest konieczne dla ochrony konstytucyjnych wolności i praw.
** Jeżeli skarżący wniósł nadzwyczajny środek zaskarżenia, Trybunał może zawiesić postępowanie do czasu rozpoznania tego środka.