Brak tytułu prawnego do mieszkania – prawo korzystania

Jeżeli mieszkanie przysługuje tylko jednemu małżonkowi, drugi małżonek ma prawo stałego przebywania i korzystania z mieszkania. To samo dotyczy przedmiotów urządzenia domowego.

Prawo drugiego małżonka do lokum może być – prawem własności, spółdzielczym własnościowym lub lokatorskim prawem do lokalu, prawem wynikającym z umowy najmu, użyczenia, dożywocia, służebnością osobistą małżonka. Charakter tego prawa nie ma znaczenia dla możliwości korzystania z mieszkania przez współmałżonka.

To prawo nie oznacza, że małżonek staje się stroną stosunku prawnego, z którego wynikają prawa do mieszkania. Nie nabywa prawa do rozporządzenia nim i dokonywania czynności prawnych, do których uprawnia tytuł do lokum. Jest to prawo wyłącznie osobiste - nie wchodzi do jego majątku. Jego źródłem jest tylko zawarcie małżeństwa z małżonkiem uprawnionym do mieszkania.

Utrata prawa korzystania

Małżonek traci takie prawo w razie:

• utraty prawa przez drugiego małżonka
• rozwiązania małżeństwa przez rozwód i orzeczenie separacji
• trwałego opuszczenia mieszkania powiązanego z zamiarem porzucenia rodziny, chyba że jest to spowodowane nagannym zachowaniem współmałżonka
• korzysta z niego w sposób naganny, uniemożliwiający wspólne pożycie.

W tym ostatnim przypadku małżonek uprawniony do mieszkania może wystąpić do sądu z powództwem o nakazanie postępującemu nagannie małżonkowi opróżnienia mieszkania.