Sprzeciw na realizację przez Wojskowe Zakłady Elektroniczne S.A. z siedzibą w Zielonce, inwestycji polegającej na budowie serwisowni rakiet, w tym 3 magazynów materiałów wybuchowych
Szanowni Państwo,
Działając jako mieszkańcy miasta Zielonka, wnosimy o interwencję i pomoc przy zmianie sposobu korzystania ze zrealizowanej przez spółkę – Wojskowe Zakłady Elektroniczne S.A. z siedzibą w Zielonce (05-220 Zielonka) przy ulicy 1 Maja 1, inwestycji mającej służyć jako Centrum Serwisowania Rakiet Przeciwokrętowych (CSRP) NSM (Naval Strike Missile) w postaci wybudowania magazynów materiałów wybuchowych, zlokalizowanych w bezpośrednim sąsiedztwie osiedla mieszkaniowego, tj. w odległości 180 m od najbliższych domów jednorodzinnych, a także szkoły i przedszkoli. Wykorzystywanie przez spółkę wybudowanych budynków jako magazyny materiałów wybuchowych, w związku z planowanym przez spółkę rozpoczęciem działalności polegającej na serwisowaniu rakiet NSM, stwarzało będzie dla okolicznych mieszkańców bezpośrednie zagrożenie dla życia i zdrowia, a także mienia.
W dniu 26 lutego 2019 r. Starosta Wołomiński wydał decyzję nr 245 p/2019 (dalej: „Pozwolenie na budowę”), którą zatwierdził projekt i udzielił pozwolenia na budowę dla Wojskowych Zakładów Elektronicznych S.A. (dalej: „WZE” lub „Inwestor” lub „Spółka”). Przedmiotem budowy były, w szczególności, obiekty będące Centrum Serwisowania Rakiet Przeciwokrętowych (CSRP NSM) oraz trzy budynki magazynowe wraz z infrastrukturą towarzyszącą na działkach ewidencyjnych nr 131 i 132 w Zielonce przy ul. 1 Maja 1 (Załącznik 1). Pomimo, że WZE włada gruntami zlokalizowanymi w znacznie większej odległości od zabudowań mieszkalnych, inwestycje zaplanował kilkaset metrów od osiedli mieszkaniowych (180 metrów do najbliższego domu wolnostojącego), Szkoły Podstawowej nr 3 im. J. Korczaka w Zielonce (ul. Woodrowa Wilsona 34/36) (ok 600 m), przedszkola Abecadło (ul. Armii Krajowej 37) i Miejskiego Przedszkola Publicznego nr 5 w Zielonce (ul. Prymasa Stefana Wyszyńskiego 7) – w odległości ok 480 m. Wnioskodawcy, czyli w głównej mierze mieszkańcy miasta Zielonka, o realizacji przedmiotowej inwestycji nie zostali poinformowani - nie były prowadzone żadne konsultacje społeczne, dowiedzieli się o inwestycji już po jej wybudowaniu. Wnioskodawcy złożyli do Starosty Wołomińskiego wnioski o wznowienie postępowania zakończonego wydaną decyzją – Pozwoleniem na budowę (łącznie złożonych zostało 64 wnioski, przy czym liczba Wnioskodawców jest większa, gdyż jeden wniosek był składany przez wszystkich dorosłych mieszkańców domów), na przełomie grudnia 2019 r. i stycznia 2020 r.
Do dnia dzisiejszego Wnioskodawcy nie uzyskali żadnego postanowienia w zakresie wznowienia postępowania (stanowiące wstępne rozstrzygnięcie, które wydawane jest bez względu na to czy wnioskodawcy merytorycznie zgłosili zasadne zarzuty czy też nie – postanowienie takie winno być wydane bezpośrednio po złożeniu wniosków o wznowienie), a tym bardziej decyzji w przedmiocie, czy to w zakresie odmowy uchylenia decyzji dotychczasowej czy uchylającej decyzję. Starosta zwleka celowo z podjęciem czynności w sprawie, albowiem oczekuje na brakujące w aktach sprawy dokumenty od Inwestora (na brak ten wnioskodawcy wskazywali we wniosku o wznowienie postępowania zakończonego Pozwoleniem na budowę). Wnioskodawcy we wniosku o wznowienie postepowania zarzucili między innymi, że Starosta błędnie nie przyjął jako strony postępowania o wydanie Pozwolenia na budowę, właścicieli okolicznych nieruchomości oraz sprzecznie z wymogami ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz.U. nr 89 poz 414), dalej jako „Prawo budowlane”, nie ustalił obszaru oddziaływania obiektu, a to w szczególności w związku z tym, że w aktach sprawy nie było ekspertyzy, na podstawie której Inwestor określił obszar oddziaływania obiektu. Na tę ekspertyzę oczekuje aktualnie Starosta (gdyż Inwestor nie przekazał jej do akt sprawy). Takie działanie organu stanowi karygodne naruszenie prawa, jest sprzeczne z zasadą prawdy obiektywnej, narusza interes Wnioskodawców i stoi w jawnej sprzeczności z konstytucyjną zasadą równości i działania organów na podstawie i w granicach prawa. Z informacji przekazywanej Wnioskodawcom na spotkaniach organizowanych przez Starostę - Starosta wołomiński nie podjął żadnych czynności mających na celu ustalenie zasadności szeregu zarzutów podniesionych przez Wnioskodawców we wniosku o wznowienie postępowania zakończonego Pozwoleniem na budowę, w tym nie powołał żadnego eksperta, celem uzyskania opinii co do kwestii merytorycznych powołanych w pismach Wnioskodawców wskazując, że nie ma na to środków finansowych.
Aby wstrzymać możliwość użytkowania przez WZE inwestycji do czasu rozstrzygnięcia zarzutów merytorycznych związanych z błędami przy wydaniu Pozwolenia na budowę - złożono również do właściwego Inspektora Nadzoru Budowlanego w Wołominie wnioski o wstrzymanie wydania pozwolenia na użytkowanie inwestycji, w szczególności wniesiono o: 1. niepodejmowanie czynności w toku postępowania z pominięciem wnioskodawców, a w tym zapewnienie udziału w każdym stadium postępowania, a przed wydaniem decyzji o umożliwienie wypowiedzenia się co do zebranych dowodów i materiałów oraz zgłoszonych żądań; 2. zawieszenie postępowania w przedmiocie wydania pozwolenia na użytkowanie inwestycji Centrum Serwisowania Rakiet Przeciwokrętowych NSM – budynku techniczno-biurowego oraz trzech budynków magazynowych wraz z infrastrukturą towarzyszącą na działkach ew. nr 131 i 132 z obrębu 0052, 5-60-02 w Zielonce przy ul. 1 Maja 1 z powodu nierozstrzygnięcia złożonych przez Wnioskodawców wniosków o wznowienie postępowania zakończonego wydaniem Pozwolenia na budowę i wstrzymania wykonania tej decyzji, albowiem rozpatrzenie sprawy i wydanie decyzji w zakresie pozwolenia na użytkowanie winno zależeć od uprzedniego rozstrzygnięcia wniosku o wznowienie postępowania zakończonego wydaniem pozwolenia na budowę; 3. o wstrzymanie robót budowlanych Inwestora prowadzonych na podstawie Pozwolenia na budowę z uwagi na okoliczność, iż prace były wykonywane bez odpowiedniej ekspertyzy, która rozstrzygałaby kwestie stosowania odpowiednich zabezpieczeń przed ewentualnym zagrożeniem między innymi wybuchu masowego, prace były prowadzone na podstawie błędnych dokumentów minimalizujących ryzyko narażenia okolicznych mieszkańców na utratę życia i zdrowia oraz uszkodzenia mienia w przypadku wybuchu materiałów wybuchowych i paliwa rakietowego, a także możliwości pożarów w przypadku rozlotu gorących odłamków do lasu i na zabudowania.
Pomimo powyższego, Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego w Wołominie, wydał w dniu 21 stycznia 2020 r. decyzję nr 33/2020 w przedmiocie udzielenia pozwolenia na użytkowanie inwestycji zrealizowanej na podstawie Pozwolenia na budowę przez WZE (dalej: „Pozwolenie na użytkowanie”). Na skutek wniesionego przez cześć Wnioskodawców odwołania od powyższej decyzji, Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego wydał decyzję, na podstawie której umorzył postępowanie odwoławcze części z Wnioskodawców, wskazując, że nie są oni stronami postępowania, całkowicie ignorując argumenty podniesione przez Wnioskodawców we wniosku oraz w odwołaniu od decyzji nr 33/2020. Okoliczności przedstawione wyżej, świadczą o braku woli po stronie wskazanych wyżej Organów w ingerencję w działalność Spółki, co skutkuje aktualnie możliwością rozpoczęcia przez WZE działalności w nowo zrealizowanych budynkach, która wprost zagrażała będzie bezpieczeństwu mieszkańców miasta Zielonki. Organy Państwa winny stać na straży praworządności i zgodnie z szeregiem zasad ogólnych ujętych chociażby w Konstytucji i ustawie z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz.U. z 2018 r. poz. 2096 ze zm., dalej „k.p.a.”), winny działać na podstawie i w granicach prawa.
Analiza zaniechań ze strony Organów pozwala stwierdzić, że naruszają one wyżej wskazane zasady, w tym złamały podstawową zasadę prawdy obiektywnej, zawartą w art. 7 k.p.a., która wskazuje, iż w toku postępowania organy administracji publicznej stroją na straży praworządności, z urzędu lub na wniosek stron podejmują wszelkie czynności niezbędne do dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego oraz do załatwienia sprawy, mając na względzie interes społeczny i słuszny interes obywateli. To na organie administracji ciąży obowiązek aktywnego poszukiwania informacji na temat okoliczności sprawy, w tym również tych, dotyczących stron postępowania. Nie bez powodu ustawodawca w pierwszej kolejności wskazał, iż to organ „z urzędu” ma podejmować wszelkie czynności niezbędne do dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego, dopiero w dalszej kolejności dopuszczając działanie inicjowane wnioskiem strony. Bezczynność Starosty Wołomińskiego stanowi rażące naruszenie prawa, w postaci niewykonywania czynności prawem przewidzianych w postępowaniu administracyjnym (art. 37 § 1 ust. 1 k.p.a., w związku z art. 28 k.p.a.).
Zgodnie z wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie z dnia 19 września 2019 r., syg. akt II SAB/Sz 61/19, do katalogu zachowań, które należy zakwalifikować jako bezczynność, należy m.in. brak reakcji na wniosek złożony przez stronę, bądź inny podmiot, nierozpoznanie sprawy i niezakończenie jej w rozsądnym terminie, niewydanie decyzji w sytuacji, gdy przepisy nakładają na organ obowiązek zakończenia postępowania w tej formie, ale również niewłaściwą reakcję organu, w tym podjętą w niewłaściwej formie, z czym bezsprzecznie mamy do czynienia w niniejszej sprawie. Natomiast Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego w Wołominie, wydał decyzję Pozwolenie na użytkowanie, pomimo tego, że miał wiedzę w zakresie złożonych przez Wnioskodawców wniosków o wznowienie postępowania w przedmiocie decyzji – Pozwolenie na budowę. Aby odsunąć od siebie problem podejmowania decyzji w zakresie ewentualnego zawieszenia postępowania bądź wstrzymania robót budowlanych - wydał Pozwolenie na użytkowanie inwestycji, nie odnosząc się do tych kwestii w decyzji. Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego, rozpoznając odwołanie od decyzji Pozwolenia na użytkowanie inwestycji, całkowicie pominął argumenty Wnioskodawców, a co najważniejsze – zignorował ustalone orzecznictwo, przywołane w odwołaniu Wnioskodawców, zgodnie z którym w stanach faktycznych zbieżnych do wskazanych w odwołaniu, Wnioskodawcy winni być uznani za strony postępowania.
Stąd zasadne jest wystąpienie przez Wnioskodawców z przedmiotowym wnioskiem o pomoc w czynnościach służących zapobieżeniu rozpoczęcia i prowadzenia przez WZE w bezpośrednim sąsiedztwie zabudowań mieszkalnych, szkoły, przedszkoli - Centrum Serwisowania Rakiet Przeciwokrętowych NSM – budynku techniczno-biurowego oraz trzech budynków magazynowych (magazynów materiałów wybuchowych).
Wyjaśniając szczegółowo, wskazać należy co następuje:
1) Okoliczności związane z wydaniem Pozwolenia na budowę (brak przyjęcia Wnioskodawców jako strony postępowania o wydanie Pozwolenia na budowę oraz Pozwolenia na użytkowanie Inwestycji): Inwestor, celem ograniczenia liczby stron w postępowaniu o wydanie Pozwolenia na budowę, błędnie zaklasyfikował rodzaj magazynowanego materiału wybuchowego do tzw. klasy ADR 1.2, dla której podczas wybuchu nie tworzą się odłamki ciężkie. Tym samym, zawężono również strefę bezpieczeństwa do Ld=162 m (obliczenia poniżej). Natomiast przy tego typu magazynach, przyjęta powinna być klasa ADR 1.1., czyli klasA dla wybuchu masowego. Niemniej jednak, przyjęcie klasy ADR 1.1. zmusiłoby Inwestora do uznania okolicznych mieszkańców jako strony postępowania w zakresie Pozwolenia na budowę (obszar zagrożenia wybuchem byłby wówczas oczywiście większy – czyli wynosiłby co najmniej 400 metrów). Wnioskodawcy, ani w postępowaniu skutkującym wydaniem Pozwolenia na budowę ani Pozwolenia na użytkowanie, dotychczas nie zostali uznani za jego strony. Zgodnie z przepisem art. 28 k.p.a., stroną jest każdy, czyjego interesu prawnego lub obowiązku dotyczy postępowanie albo kto żąda czynności organu ze względu na swój interes prawny lub obowiązek. Z kolei w myśl przepisu art. 28 ust. 2 Prawa budowlanego, stronami w postępowaniu w sprawie pozwolenia na budowę są: Inwestor oraz właściciele, użytkownicy wieczyści lub zarządcy nieruchomości znajdujących się w obszarze oddziaływania obiektu. Stroną jest każdy, wobec kogo może nawet potencjalnie oddziaływać inwestycja. Należy wskazać, że zgodnie z orzecznictwem, zrealizowanie obiektu budowlanego na podstawie pozwolenia na budowę wydanego w takim postępowaniu, w którym interes podmiotów nie został prawidłowo rozpoznany, nie może uzasadniać stanowiska odmawiającego prawa do podjęcia środków prawnych umożliwiających zaczepienie w trybie nadzwyczajnym udzielonego pozwolenia na użytkowanie obiektu budowlanego, posługując się restryktywną wykładnią przepisu art. 59 ust. 7 Prawa budowlanego [tak: wyrok NSA z dnia 01-08-2017 r., sygn. Akt. II OSK 2953/15]. W przypadkach kwestionowania zgodności z prawem decyzji o pozwoleniu na budowę, art. 59 ust. 7 Prawa budowlanego wymaga zastosowania wykładni rozszerzającej, wyprowadzając prawo do żądania weryfikacji (pozwolenia na użytkowanie inwestycji) nie tylko do Inwestora, ale również tych, którzy wywodzą ingerencję decyzją o użytkowaniu w konkretny, aktualny interes prawny wywodzony z przepisów ustawy Prawo budowlane i innych ustaw, w tym ochrony prawa własności. Mogą w oznaczonym stanie faktycznym wystąpić takie przypadki, w których w interesie prawnym innego podmiotu niż Inwestor będzie podważenie decyzji o pozwoleniu na użytkowanie obiektu budowlanego (por. np. wyroki Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 8 marca 2017 r., II OSK 1698/15, LEX nr 2277130, z dnia 16 maja 2013 r., II OSK 1695/12, LEX nr 1319156). Trafnie także w judykaturze wskazuje się na ratio legis przepisu art. 59 ust. 7 Prawa budowlanego, ograniczającego krąg podmiotów postępowania w sprawie pozwolenia na użytkowanie. Zgodnie z orzecznictwem - przyjęte ograniczenie podmiotowe z ww. art. 59 ust. 7 należy odnosić do spraw, w których nie jest kwestionowana decyzja o pozwoleniu na budowę. W przypadkach kwestionowania zgodności z prawem decyzji o pozwoleniu na budowę, art. 59 ust. 7 Prawa budowlanego wymaga zastosowania wykładni rozszerzającej, wyprowadzając prawo do żądania weryfikacji nie tylko do Inwestora, ale również tych, którzy wywodzą ingerencję decyzją o użytkowaniu w konkretny, aktualny interes prawny wywodzony z przepisów Prawa budowlanego i innych ustaw, w tym ochrony prawa własności (por. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 15 maja 2014 r., II OSK 2998/12, LEX nr 1586388).
WZE we wniosku o wydanie Pozwolenia na budowę, przedstawił obliczenia niebezpiecznych odległości na podstawie ustalonej masy materiałów wybuchowych, w tym paliwa rakietowego w magazynach, z uwzględnieniem obwałowań. Nie podano natomiast odległości pomiędzy obiektami chronionymi przed zagrożeniem a tymi magazynami, a zatem nie można dokładnie ocenić, czy obiekty chronione przed zagrożeniem znajdują się poza tą obliczoną, niebezpieczną strefą. Ponadto, w pkt. 9.7 wniosku WZE wskazane zostało, że „obszar oddziaływania obiektu wykracza poza działkę o nr ewid. 132 (tj. działkę posadowienia inwestycji) ze względu na lokalizację budynków magazynów materiałów wybuchowych”. Tym samym, należy przez to rozumieć, iż obszar lasu znajdujący się w obrębie tej strefy stanowi zagrożenie. Należy wskazać, iż obszar tej działki jest ogólnie dostępny –w momencie ewentualnego wybuchu mogą się tam znajdować osoby prowadzące gospodarkę leśną lub osoby postronne, np. spacerowicze, grzybiarze, uprawiający sport. Granica strefy niebezpiecznej powinna być jednocześnie ogrodzeniem terenu oddzielającego WZE (Inwestora) i terenów leśnych, innymi słowy taka inwestycja, powinna być posadowiona w miejscu wysoce odległym od zabudowań czy terenów rekreacyjnych.
2) Okoliczności związane z lokalizacją inwestycji w bezpośrednim sąsiedztwie osiedla mieszkaniowego, szkoły i przedszkoli: Jak zostało wskazane powyżej, trzy magazyny materiałów wybuchowych, w tym paliwa rakietowego, wybudowane na podstawie Pozwolenia na budowę, zlokalizowane będą w bardzo bliskiej odległości od szkół, przedszkoli osiedli domów wielorodzinnych i domów jednorodzinnych, w tym najbliżej położonego osiedla WITU-ś, obejmującego 102 domy z liczbą ok. 300 mieszkańców, rozciągające się przy terenie, na którym realizowana jest inwestycja oraz wzdłuż drogi dojazdowej do Wojskowych Zakładów Elektronicznych S.A. (ulica 1 Maja w Zielonce) i dalej w kierunku Zielonki Bankowej. Natomiast nieruchomości osiedla WITU-ś, zlokalizowanego w Zielonce (Załącznik 2), położone są bardzo blisko obszaru oznaczonego przez Inwestora jako obszar oddziaływania (Wnioskodawcy kwestionują obszar oddziaływania inwestycji jako niewłaściwy, tj. jako zbyt mały, biorąc pod uwagę zagrożenia spowodowane ewentualnym wybuchem – opisane niżej). Zgodnie z zapisami ustawy Prawo budowlane, określenie przez inwestorów obszaru oddziaływania realizowanych obiektów to jeden z najważniejszych ich obowiązków w toku procesu inwestycyjnego, albowiem wyznaczenie go decyduje o liczbie stron postępowania (art. 3 pkt 20 Prawa budowlanego). Ustalenie obszaru oddziaływania obiektu to również jeden z pierwszych i podstawowych obowiązków organów administracji architektoniczno-budowlanej – winno to następować na początku postępowania o wydanie Pozwolenia na budowę. Wnioskodawcy zarzucają, że Inwestor, a także organ architektoniczno-budowlany właściwy do wydania Pozwolenia na budowę (Starosta wołomiński), celowo ustalili taki obszar oddziaływania obiektu, który pozwolił im na zignorowanie obowiązku uznania Wnioskodawców, a także innych mieszkańców Zielonki, zamieszkujących w pobliżu Inwestycji za strony niniejszego postępowania. Należy zwrócić uwagę, że w odległości ok. 600 m zlokalizowana jest Szkoła Podstawowa nr 3 im. J. Korczaka w Zielonce, natomiast w odległości ok. 450 m: przedszkole – Abecadło oraz w odległości ok. 480 m Miejskie Przedszkole Publiczne nr 5 w Zielonce W bliskiej odległości znajduje się osiedle mieszkaniowe Poligon (szereg bloków przy ul. Prymasa Stefana Wyszyńskiego 7 w Zielonce) oraz pozostałe zabudowania na terenie Zielonki.
Nie sposób zgodzić się na ujęty przez WZE obszar oddziaływania inwestycji realizowanej na podstawie Pozwolenia na budowę. ZWE w toku postępowania i w swoim wniosku (skany w załączeniu) wskazał, że obszar oddziaływania inwestycji został zmniejszony, biorąc pod uwagę obwałowania inwestycji oraz szacunkowe wielkości materiałów wybuchowych i paliwa rakietowego, które będą magazynowane w trzech magazynach materiałów wybuchowych. Ani WZE, ani Starosta wołomiński nie uwzględnił jednak obszaru oddziaływania inwestycji związanego ze skutkami ewentualnego wybuchu gromadzonych w magazynach materiałów wybuchowych i paliwa rakietowego (nadmienić należy, że zgodnie z informacjami zamieszczanymi przez WZE w mediach – teren inwestycji będzie wykorzystywany de facto jako fabryka amunicji, co jeszcze bardziej zwiększa zagrożenie dla okolicznych mieszkańców).
3) Okoliczności odnoszące się do skutków prowadzenia przez Spółkę działalności w zrealizowanych na podstawie Pozwolenia na budowę: Planowana na terenie działek ewidencyjnych 131 i 132 działalność gospodarcza WZE, w oparciu głównie o wybudowane na podstawie Pozwolenia na budowę magazyny materiałów wybuchowych (i paliwa rakietowego) obarczona jest ryzykiem niekontrolowanej eksplozji tych materiałów – co zagrażać będzie naruszeniem konstrukcji okolicznych domów, a także może spowodować negatywne konsekwencje w postaci utraty zdrowia lub życia osób przebywających na terenie nieruchomości leżących na terenie miasta Zielonka. Należy bowiem zwrócić uwagę, że wybuch spowoduje rozrzucenie odłamków rakiet i części budowli, a ponadto powstanie fali sejsmicznej zagrażającej strukturze położonych w sąsiedztwie budynków mieszkalnych oraz spowoduje nagły wzrost ciśnienia, fali uderzeniowej - co bezspornie stanowić będzie o oddziaływaniu o jakim mowa w art. 28 ust 2 Prawa budowlanego. Nie można również zapominać o rozległym skażeniu spowodowanym wybuchem, co nie daje pozytywnego obrazu takiej sytuacji, w szczególności jeśli weźmie się pod uwagę fakt, iż zakłady WZE znajdują się w odległości tylko około 11 km od samego centrum Warszawy. Realizowanie tego typu inwestycji w okolicy jakichkolwiek zabudowań mieszkalnych jest pozbawione logiki i stanowi o narażeniu zdrowia i życia ludzkiego, a także dobytku osób mieszkających lub przebywających w narażonej strefie. Wyznaczenie obszaru oddziaływania przez WZE we wniosku o wydanie Pozwolenia na budowę zostało określone na podstawie rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 27 października 2010 r. w sprawie pomieszczeń magazynowych i obiektów do przechowywania materiałów wybuchowych, broni, amunicji oraz wyrobów o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym - z uwzględnieniem potencjalnych (a nie pewnych) ilości przechowywanych materiałów niebezpiecznych (wybuchowych), co rzutowało na określenie poszczególnych budynków składających się na inwestycję od terenów zamieszkałych, a także od lokalnej drogi (w ocenie Wnioskodawców odległości te również nie zostały zachowane, albowiem nie została wskazana konkretna droga lokalna ani konkretne zabudowania mieszkalne, do których była mierzona odległość). Jak wskazane zostało powyżej, WZE planuje zwiększenie możliwości eksploatacyjnych budynków objętych inwestycją, tak aby w sposób ciągły wykorzystywane były jako magazyny produkcyjne, przy wykorzystaniu materiałów wybuchowych. Istnieje więc ryzyko, że kategoria i ilość szacowanych przez WZE materiałów wybuchowych zmienią się – w szczególności – ulegną zwiększeniu, co również stanowić będzie o zwiększeniu ryzyka negatywnych konsekwencji ewentualnego ich wybuchu.
Samo funkcjonowanie tego typu inwestycji przy zabudowaniach mieszkalnych stanowiło będzie dla mieszkańców Zielonki i okolicznych miejscowości psychiczne obciążenie, związane z ciągłym lękiem o swoje życie i zdrowie, a także nienaruszalność konstrukcji domów. Istotne jest, że prowadzenie tego typu działalności przy zabudowaniach mieszkalnych spowoduje znaczne obniżenie ich wartości – niemożliwa stanie się ewentualna sprzedaż nieruchomości zlokalizowanych w bliższej bądź dalszej odległości od realizowanej na podstawie Pozwolenia na budowę inwestycji. Zgodnie z niespornym orzecznictwem, ustalenie stron w postępowaniu o pozwolenie na budowę zawiera element potencjalności, gdyż ocena wpływu jakiejś inwestycji na otoczenie obejmuje całą gamę zagadnień związanych z oddziaływaniem projektowanego obiektu na nieruchomości znajdujące się w jego otoczeniu. Dlatego właśnie stroną takiego postępowania powinny być nie tylko osoby, których prawa zostają naruszone określonym rozwiązaniem projektowym, ale też takie, na których nieruchomości obiekt projektowany może oddziaływać, nawet jeśli z projektu budowlanego wynika, że spełniono wszystkie wymagania wynikające z przepisów ustawy Prawo budowlane. Jeżeli istnieją przepisy prawa materialnego, które nakładają na Inwestora określone obowiązki czy ograniczenia związane z zagospodarowaniem i zabudową jego działki względem działki sąsiedniej, to właściciel (użytkownik wieczysty, zarządca) tej działki jest stroną postępowania o pozwolenie na budowę i to niezależnie od tego, czy projekt budowlany w ocenie organu spełnia wymagania określone przepisami prawa materialnego oraz aktów wykonawczych i czy zachowane są odległości nakazane rozporządzeniem w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Niedopuszczalne jest uzależnianie przymiotu strony wyłącznie od negatywnego oddziaływania inwestycji na prawa osób trzecich czy też od naruszenia ich interesu prawnego (tak: II OSK 760/17 – wyrok NSA z dnia 15.02.2019 r.).
Jak zostało wskazane wyżej - w aktach postępowania obejmującego wydanie Pozwolenia na budowę, brakowało ekspertyzy, na podstawie której Starosta Wołomiński miał ocenić obszar oddziaływania obiektu. Starosta przyjął więc bezkrytycznie obszar oddziaływania wskazany przez Inwestora, pomimo tego, że inwestycja realizowana ma być przy samym osiedlu mieszkaniowym!
4) Okoliczności odnoszące się do skutków wybuchu: Wybuch materiałów wybuchowych czy paliwa, magazynowanych w zrealizowanych przez WZE budynkach, będzie niewyobrażalną katastrofą i nieszczęściem dla pracowników i współpracowników WZE, mieszkańców najbliższej zlokalizowanego osiedla WITU-ś, WITU, pozostałych mieszkańców Zielonki, w tym dzieci przebywających w zlokalizowanej nieopodal szkole i przedszkolach. Nastąpiłoby olbrzymie zniszczenie infrastruktury i środowiska (las), związanych ze skażeniem po wybuchu. Ze względu na to, że obwałowanie miejsca wybuchu nie wpływa na maksymalny zasięg odłamków, odłamki te po wybuchu wielokrotnym rakiet (a w przypadku ich składowania, oraz znacznej ilości materiałów wybuchowych, z takim właśnie wybuchem należy się liczyć) będą leciały w górę ponad wały i mogą osiągnąć odległość kilku kilometrów. Wypadki wielokrotnych wybuchów w magazynach z materiałami wybuchowymi są znane w Polsce i na świecie. Ponadto w przypadku wybuchu, a zwłaszcza wybuchu wielokrotnego rakiet, oprócz silnej powietrznej fali uderzeniowej powstanie silna fala sejsmiczna, która oddziaływać będzie na konstrukcje blisko położonych budynków, a w szczególności na instalacje gazowe umieszczone w ziemi. Rozszczelnienie tej instalacji może nastąpić zarówno na połączeniach spawanych rur gazowych w ziemi, jak i w miejscach połączeń gwintowych rur gazowych z licznikami gazu budynków, co może doprowadzić również do wybuchu gazu na osiedlu WITU-ś lub sąsiedniego osiedla domów wielorodzinnych. W wyniku eksplozji materiałów wybuchowych i paliwa rakietowego, przechowywanych w magazynach, rozrzucane części materiałów niszczonej infrastruktury magazynu, podłoża oraz sprzętu znajdującego się w obrębie wybuchu, będą odłamkami ciężkimi, mogącymi spowodować uszkodzenia ciała i zagrażać życiu. Przy rozpatrywaniu ryzyk związanych z planowaną przez Inwestora działalnością, należy również wziąć pod uwagę możliwość pożaru w pomieszczeniach podczas wykonywania prac technologicznych (demontaż, montaż, sprawdzania systemów elektronicznych, itp.), który może również spowodować zainicjowanie rakiety z paliwem rakietowym lub tylko materiału wybuchowego rakiety lub tylko paliwa rakietowego i doprowadzić do wybuchu wielokrotnego i skażenia terenu. Wybuchowi (jednej rakiety z paliwem rakietowym lub detonacji tylko materiału wybuchowego rakiety lub tylko paliwa rakietowego) zwykle towarzyszy powstanie pożaru, który z kolei w wyniku wysokiej temperatury może spowodować wybuch sąsiednich rakiet z paliwem rakietowym lub detonację tylko materiału wybuchowego rakiet lub tylko paliwa rakietowego i doprowadzić do wybuchu wielokrotnego i skażenia terenu.
Najkrótsza bezpieczna odległość od takich zabudowań, które są na terenie oddziaływaniem została przez projektantów budynków objętych Pozwoleniem na budowę skrócona o 30%, a ta jeszcze o 50%, w związku z tym, że przy magazynie materiałów wybuchowych przewidziano lokalizację wału. Dokonane obliczenia są błędne, gdyż zaklasyfikowano rodzaj magazynowanego materiału wybuchowego do klasy ADR 1.2, dla której podczas wybuchu nie tworzą się odłamki ciężkie i zawężono strefę bezpieczeństwa do Ld=162 m (obliczenia poniżej) – a powinno być zakwalifikowane do klasy ADR 1.1 gdzie tworzą się odłamki ciężkie. Biorąc powyższe pod uwagę, w ocenie Wnioskodawców wszystkie wykonane obliczenia powinny być ponownie wykonane przez kilku niezależnych ekspertów w sposób transparentny i udostępniony również mieszkańcom miasta Zielonka.
W tej niebezpiecznej strefie znajdują się: budynek biurowy WZE oddalony jedynie o ok. 90 m i budynek biura przepustek oddalony jedynie o ok. 75 m od tego magazynu. Jest to jednak odległość minimalna, związana bezpośrednio z prowadzoną działalnością, nie odnosząca się do ryzyka lokalizacji tego typu inwestycji przy osiedlach mieszkaniowych. Powinno się uwzględnić, że obliczenia bezpiecznej odległości odnoszą się do Inwestycji, która nie jest zlokalizowana w polu, czy otoczeniu niezamieszkałym, a położona jest przy samym osiedlu mieszkaniowym, niedaleko centrum Zielonki, gdzie w niedalekiej odległości położone są szkoły i przedszkola. W przypadku, np. wybuchu jednej rakiety i niepobudzenia sąsiedniej, a tylko jej mechanicznego zniszczenia i rozlotu jej gorących odłamków do lasu, na drogi, na domy, będą one mogły powodować pożary, a także będą stanowiły niebezpieczne tzw. niewybuchy, które znalezione przez przypadkowych ludzi będą groźne dla nich i otoczenia.
Obecnie nieznana jest ekspertyza wydana przez spółkę ZEUS S.A. na zamówienie WZE, na podstawie której przyjęty został obszar oddziaływania Inwestycji, zatem nie wiadomo jest, czy uwzględniono w niej możliwość potencjalnego wielokrotnego wybuchu (łańcucha wybuchów), tzw. „Sympathetic Detonation”, tj. w przypadku wybuchu jednej całej rakiety z paliwem rakietowym lub detonacji tylko materiału wybuchowego rakiety lub tylko paliwa rakietowego i pobudzenia do detonacji sąsiednich rakiet, sąsiedniego materiału wybuchowego czy paliwa rakietowego. W celu określenia bezpiecznej odległości pomiędzy tymi samymi rodzajami (lub różnymi) materiału wybuchowego, dla której wybuch jednego materiału wybuchowego nie spowoduje wybuchu sąsiedniego materiału wybuchowego, powinny być wykonane badania, np. według normy NATO (STANAG 4396 2nd Edition “Sympathetic Reaction, Munition Test Procedures”). Z analizy zaznaczonego przez WZE obszaru oddziaływania Inwestycji (a więc należy uznać, że w rozumieniu Inwestora jest to również strefa niebezpieczna, przy czym brak jest wyjaśnienia, jakiego parametru wybuchu ona dotyczy) wynika, że ta linia obszaru oddziaływania nagle załamuje się na granicy drogi i następnie przechodzi wzdłuż linii prostej ogrodzenia WZE w kierunku osiedla WITU-ś. Jest to absurdalne, oderwane od rzeczywistości i oczywiście nieprawdziwe założenie, ponieważ powstała po wybuchu powietrzna fala uderzeniowa rozchodzi się sferycznie wzdłuż promieni od miejsca wybuchu i może odbijać się od przeszkód znajdujących się wzdłuż jej przemieszczania – świadczą o tym podstawowe prawa fizyki. W wyniku eksplozji materiałów wybuchowych i paliwa rakietowego przechowywanych w magazynach, rozrzucane części materiałów niszczonej infrastruktury magazynu, podłoża oraz sprzętu znajdującego się w obrębie wybuchu, będą odłamkami ciężkimi, mogącymi spowodować uszkodzenia ciała i zagrażać życiu, zatem realna strefa bezpieczeństwa powinna być co najmniej kilkaset metrów. Jak wynika z wniosku WZE o wydanie Pozwolenia na budowę (str 83) Przykład: klasa 1.2, magazyn kompletnych rakiet, planowana masa netto materiału wybuchowego G=4040 kg, obszary zamieszkałe podczas wybuchu: Nie tworzą się odłamki ciężkie: Ld=58×G1/6 = 231 m; Ld – 30%×Ld= 162 m, Mogą tworzyć się odłamki ciężkie: Ld=76×G1/6 = 303 m; Ld – 30%×Ld= 212 m. Pomimo błędnego zaklasyfikowania rodzaju magazynowanego materiału wybuchowego do klasy ADR 1.2 (a nie 1.1.) z obliczeń wynika, że nawet w tym przypadku strefa niebezpieczna, tj. odległość pomiędzy magazynem kompletnych rakiet a obszarem zamieszkałym musi wynosić minimum 212 m. Tak jak jednak wskazują Wnioskodawcy, powyższe obliczenia nie ujmują szeregu innych czynników, które powinny być wzięte pod uwagę – w tym skażenie, ryzyko pożarów, wybuch gazu, rozrzut odłamków na powierzchnie kilku kilometrów.
Potwierdzenie takiego zasięgu strefy bezpieczeństwa mamy w Normie Obronnej NO-13-A247 z 29 lipca 2019 roku, gdzie strefa bezpieczeństwa pomiędzy obwałowanym potencjalnym miejscem wybuchu a obszarem zabudowy- budynki mieszkalne wynosi minimum 400 m, zarówno dla amunicji i materiałów wybuchowych podklasy 1.1 jak i 1.2. W obszarze tej minimalnej odległości, znajduje się szereg zabudowań mieszkalnych, a tuż przy – szkoła i przedszkola. Jest to – jak zostało wskazane – odległość minimalna, a nie odległość zawsze zapewniająca bezpieczeństwo. Ze względu na to, że obwałowanie miejsca wybuchu nie wpływa na maksymalny zasięg odłamków, odłamki te po wybuchu jednej rakiety będą leciały w górę ponad wały i mogą osiągnąć odległość nawet kilku kilometrów.
W związku z istotnymi ryzykami opisanymi wyżej, mogącymi wynikać z planowanej przez WZE działalności w budynkach objętych Pozwoleniem na budowę oraz już – Pozwoleniem na użytkowanie, a także możliwymi nieprawidłowościami w postaci wydania Pozwolenia na budowę na podstawie błędnej dokumentacji, która nie uwzględnia ryzyk opisanych wyżej - konieczne jest uzyskanie Państwa pomocy w zakresie zmiany sposobu planowanego przez WZE wykorzystywania wybudowanych już budynków. Jak zostało wskazane wyżej, WZE użytkuje ogromne tereny leśne zlokalizowane Zielonce i nielogicznym jest prowadzenie tak ryzykownej działalności w niemalże w centrum miasta, a szczególnie przy samym osiedlu mieszkaniowym, w pobliżu szkół i przedszkoli. W ocenie Wnioskodawców – same magazyny materiałów wybuchowych powinny być zlokalizowane na obszarze niezamieszkałym, w bezpiecznej odległości od miejscowości. Postawa Inwestora, a także organów wydających Pozwolenie na budowę i Pozwolenie na użytkowanie wskazuje na ignorowanie zagrożeń związanych z planowaną inwestycją, realizowanie planów związanych z działalnością gospodarcza kosztem życia i zdrowia ludzkiego. Wynika to zapewne z oczywistego braku doświadczenia Inwestora w prowadzeniu tego typu inwestycji wygranego przetargu – nie może jednak skutkować to w państwie prawa naruszeniem wszelkich zasad i wymogów.
W Polsce nie ma tak niebezpiecznej inwestycji zlokalizowanej w tak bliskiej odległości od osiedla mieszkaniowego. Wskazać również należy na nieracjonalność i brak ekonomicznego uzasadnienia dla lokalizacji serwisowni rakiet na terenach WZE. Otóż rakiety, które są użytkowane na wybrzeżu Bałtyku mają być przewożone samochodami do WZE, tam rozbrajane, i głowica o masie ok 125 kg zawierająca ładunek wybuchowy ma być wysyłana do Norwegii do firmy Konsberg, która dokona jego sprawdzenia i potem odeśle z powrotem do WZE w celu połączenia go z rakietą (ładunek wybuchowy będzie w międzyczasie podróżował głównymi drogami, przykładowo na lotnisko Fryderyka Chopina w Warszawie). Tak skompletowane rakiety, WZE przewiezie drogami publicznymi, przez tereny zabudowane, do dywizjonów rakietowych na wybrzeżu Bałtyku kilkaset kilometrów. Powyższe jest pozbawione jakiejkolwiek logiki i wymaga weryfikacji celowości takiej konstrukcji logistycznej przez właściwe organy.
Mieszkańcy miasta Zielonka dowiedzieli się o prowadzonej inwestycji już po jej zrealizowaniu. Burmistrz miasta Zielonka wydał decyzję ustalającą lokalizację inwestycji celu publicznego, otwierającą drogę do uzyskania przez Inwestora Pozwolenia na budowę, bez jakichkolwiek konsultacji z mieszkańcami. Nastąpiło to w czasie wyborów – gdy poprzedni burmistrz posiadał już wiedzę, że przegrał wybory, a nowo wybrany nie został jeszcze zaprzysiężony. Z informacji przekazywanej przez obu Burmistrzów (nowo wybranego i dotychczasowego) – wydanie przedmiotowej decyzji ustalającej lokalizację celu publicznego nastąpiło podobno bez ich wiedzy i zgody. Dopiero po nagłośnieniu w Internecie przez mieszkańców Zielonki uzyskania przez WZE Pozwolenia na budowę i sprzeciwu mieszkańców co do tak ryzykownych działalności przy zabudowaniach mieszkalnych, Burmistrz m. Zielonka Kamil Michał Iwandowski razem z Prezesem Zarządu WZE Dyrektorem Naczelnym dr. inż. Przemysławem Kowalczukiem i ekspertami z WZE zorganizowali spotkanie z mieszkańcami Zielonki w tej sprawie w dniu 08 stycznia 2020 roku. Prezes Spółki i eksperci nie byli w stanie wyjaśnić i uzasadnić zebranym mieszkańcom zasadności lokalizacji tej inwestycji tak blisko miasta, nie potrafili również odpowiedzieć na żadne pytania odnoszące się do kwestii bezpieczeństwa inwestycji. Prosimy o zwrócenie uwagi na to, że WZE jako firma zajmująca się od ok. 50 lat elektroniką (radary, itp.) nie ma żadnego doświadczenia z materiałami wybuchowymi. Ponadto WZE mogło wybudować serwisownię rakiet, w tym magazyny materiałów wybuchowych w innym miejscu w Polsce, na wybrzeżu lub w jego pobliżu, odległym od osiedli mieszkalnych i dowozić rakiety do tego typu centrum znacznie bezpieczniej, chociażby za pomocą kolei, zamiast samochodami. WZE miało również możliwość lokalizacji serwisowni rakiet w odległym o kilka kilometrów od osiedli mieszkaniowych lesie, lecz tego nie zrobiło, kierując się najprawdopodobniej niższymi kosztami w realizacji inwestycji przy drodze publicznej niż w lesie, oddalonym od osiedla o kilka kilometrów.
W związku z występującym zagrożeniem dla mieszkańców miasta Zielonka, nieskuteczności naszych dotychczasowych działań przed Starostą wołomińskim, Powiatowym Inspektorem Nadzoru Budowlanego w Wołominie, a także Wojewódzkim Inspektorem Nadzoru Budowlanego, brakiem konsultacji społecznych w tej sprawie, wątpliwościami w zakresie prawidłowości wydania wszystkich decyzji związanych z inwestycją, w tym decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego (wydana przez Burmistrza Miasta Zielonka), Wnioskodawcy wnoszą o pomoc w tej sprawie, w tym ponowne wykonanie obliczeń stref bezpiecznych (przez kilku niezależnych ekspertów w sposób transparentny, udostępnienie również mieszkańcom miasta Zielonka) i o wstrzymanie użytkowania Centrum Serwisowania Rakiet Przeciwokrętowych NSM z udziałem materiału wybuchowego i paliwa rakietowego tych rakiet.
Adresaci petycji:
wojewoda@mazowieckie.pl; kp-ko@kluby.sejm.pl; kp-ko@kluby.sejm.pl; biuro@platforma.org; kp-lewica@kluby.sejm.pl; kontakt@lewica2019.pl; kontakt@partiarazem.pl; rzecznik@sld.org.pl; wladyslaw.kosiniak-kamysz@sejm.pl; biuro@pis.org.pl; konfederacja@kluby.sejm.pl; biuro.prasowe@konfederacja.net; nik@nik.gov.pl; kontakt24@tvn.pl, kancelaria@rpp.gov.pl
Mieszkańcy miasta Zielonka Skontaktuj się z autorem petycji