Skwer Janiny Ipohorskiej ps. "Jan Kamyczek" w Krakowie

8 marca 2022 roku w Urzędzie Miasta Krakowa został złożony wniosek o nadanie skwerowi na rogu ulicy Wiślisko i ulicy Gurgacza w Krakowie imienia Janiny Ipohorskiej ps. „Jan Kamyczek”.

Janina Ipohorska urodziła się jako Janina Nosarzewska 15 sierpnia 1914 roku we Lwowie. Skończyła romanistykę na Uniwersytecie Jana Kazimierza, a następnie odbyła studia malarskie na ASP w Warszawie. W czasie II wojny światowej tworzyła kostiumy i scenografię w lwowskim Teatrze Miniatur, gdzie poznała Mariana Eilego – reżysera. Kiedy do miasta wkroczyli Niemcy, zatrudniła się w biurze Instytutu prof. Rudolfa Weigla. Po odkryciu przez okupantów przypisywanego jej szkicownika z wyśmiewającymi ich satyrycznymi rysunkami, ukrywała się w okolicach Warszawy pod panieńskim nazwiskiem matki – Ipohorska (nazwisko to zostało z nią do końca jej życia). Po wojnie przeniosła się do Krakowa, gdzie Eile zaproponował jej pracę przy tworzeniu tygodnika „Przekrój”. W latach 1946-1969 pełniła funkcję jego wiceredaktorki naczelnej. Tworzyła liczne uwielbiane przez czytelników rubryki – „Demokratyczny savoir vivre”, „Moda”, zagadki kryminalnych i „Myśli ludzi wielkich, średnich i psa Fafika”, publikowane zawsze pod pseudonimami: „Jan Kamyczek”, „Alojzy Kaczanowski”, „Bracia Rojek”. W duecie z Eilem tworzyła projekty scenografii i kostiumów m.in. dla Teatru Starego. Wspólnie założyli również pierwszy powojenny kabaret w Krakowie „Siedem Kotów”. Była autorką scenariusza do serialu kryminalnego „Kapitan Sowa na tropie” oraz powieści kryminalnej „Rozkoszne popołudnie”. Zmarła 20 września 1981 roku i została pochowana na Cmentarzu Podgórskim w Krakowie.

Janina Ipohorska była niezwykle wszechstronną twórczynią. W „Przekroju” pojawiały się jej teksty satyryczne, tłumaczenia, felietony, humorystyczne rysunki, aforyzmy, recenzje teatralne, winiety, zagadki kryminalne i dialogi o modzie. Miała znaczący wpływ na kształt uwielbianego przez Polaków tygodnika, który tworzył ich gusta i otwierał na nowe nurty w sztuce i kulturze, również zza żelaznej kurtyny. To między innymi ona odpowiadała za nawiązanie i utrzymanie relacji z artystami i literatami, których talent złożył się na wielki sukces „Przekroju”.

Wniosek ten popierają:

Zarząd Rady Dzielnicy II Grzegórzki,

Muzeum HERstorii Sztuki w Krakowie,

Muzeum Komiksu w Krakowie,

Wspólnoty Mieszkaniowej budynku przy ul. Wiślisko 10 oraz Siedleckiego 4

Fundacja PRZEKRÓJ, która opiekuje się dziedzictwem krakowskiego tygodnika.

Sugerowaną przez nas lokalizacją jest skwer na rogu ul. Wiślisko i ul. Gurgacza w Krakowie, na terenie Dzielnicy II Grzegórzki. Znajduje się on tuż przy budynku przy ul. Siedleckiego 4, w którym Janina Ipohorska mieszkała przez większość swojego dorosłego życia.

Dołącz do nas i poprzyj ten wniosek! Kraków potrzebuje więcej kobiet w przestrzeni publicznej, w tym w nazewnictwie ulic!

Alicja Zioło    Skontaktuj się z autorem petycji