Ochrona prawna mieszkańców terenów górniczych przed skutkami wstrząsów

Celem petycji jest objęcie każdego obywatela Polski skuteczną ochroną prawną przed zagrożeniami związanymi z działalnością kopalni. Żądamy:

1. Wprowadzenia do polskiego prawa górniczego domniemania, że każda szkoda materialna typu pękanie ścian budynków, walenie się kominów, osiadanie gruntu itp., na terenach, na których prowadzona jest podziemna działalność górnicza, jest spowodowana tą działalnością. To na kopalni ma spoczywać ciężar dowodu, że skarżone straty materialne zostały spowodowane innymi czynnikami niż działalność wydobywcza.

2. Wprowadzenia do prawa odpowiedzialności kopalni także za straty niematerialne, w tym zakłócanie nocnego spokoju wstrząsami o takim natężeniu, że powodują wybudzenie się śpiącej osoby. Obywatel powinien mieć prawo skarżyć kopalnię o zakłócanie spokoju także wtedy, gdy wstrząsy wywołują u niego subiektywne poczucie zagrożenie o swoje zdrowie lub życie wskutek możliwego zawalenia się budynku, w którym się znajduje.

3. Uproszczenie postępowania skargowego obywateli i odciążenie sądów powszechnych: na terenach objętych działalnością wydobywczą powinna istnieć ogólnie dostępna, darmowa dla poszkodowanego, obywatelska instytucja (niezależna od kopalni) przyjmująca skargi, rozpatrująca je szybko i skutecznie, egzekwująca od kopalni odszkodowania za szkody w mieniu i zdrowiu, także psychicznym.

4. Możliwości wnoszenia przez grupy obywateli skarg zbiorowych, które w uzasadnionych przypadkach powinny doprowadzać do natychmiastowego wstrzymania pracy kopalni przynajmniej do czasu wyjaśnienia sprawy. Wyjaśnienie to musi być przeprowadzone koniecznie przez instytucje niezależne od kopalni (czyli np. nie przez zatrudnionych przez kopalnię geologów).

Uzasadnienie:

Obecne prawo przewiduje jedynie odpowiedzialność kopalni za szkody materialne. Gdyby na przykład ktoś nabawił się choroby psychicznej w wyniku stresu, a nawet gdyby poniósł śmierć, kopalnia może całkowicie uniknąć jakiejkolwiek odpowiedzialności. Jest to oczywiste naruszenie praw człowieka.

Szkody zgłasza się obecnie na kopalni, która z reguły podważa ich związek ze wstrząsami, które powoduje działalność górnicza, i w sposób bezczelny sugeruje, że pękanie ścian powodują przejeżdżające ciężarówki. Osoba, która chce dochodzić odszkodowania, musi odwołać się do sądu. Sprawy tego typu są przewlekłe, wymagają znacznych nakładów finansowych poszkodowanego (np. za ekspertyzy rzeczoznawców), a przecież nie ma gwarancji, że sąd podejmie ostatecznie decyzję korzystną dla skarżącego. Sprawy ciągną się długie lata, co powoduje, że nawet jeśli otrzyma się odszkodowanie, jest ono nieadekwatne do poniesionych kosztów choćby w wyniku inflacji.

Brak ochrony życia i zdrowia, w tym psychicznego, a także wielkie kłopoty z dochodzeniem odszkodowań, sprawiają, że nasze Państwo nie dba należycie o własnych obywateli. Działalność przemysłowa nie może odbywać się kosztem dobra ludzi, bo wolność jednostki kończy się tam, gdzie zaczyna się wolność innego człowieka.

Grzegorz Jagodziński    Skontaktuj się z autorem petycji